אשר פריינד

אשר פריינד
געבורט	סעפטעמבער 1910; ארץ ישראל, ישראל
טויט	6 אקטאבער 2003 (אלט 93)
קבורה ארט	הר המנוחות
מדינה	ישראל
בת זוג	צביה פריינד

רבי אשר פֿריינד ( כ"ה אלול ה'תש"ד, סעפטעמבער 1910 - י"א תשרי ה'תשס"ד, 6 אקטאבער 2003 ) איז געווען א ירושלימער צדיק, וועלכער איז באקאנט געווארן מיט זיין שיטה פון רוחניות ווערק, וואס ער האט אנגערופן "דער וועג פון אמונה פשוטה", און פאר זיין הילף. גרינדער מוסדות "יד עזרה".

ביאגראפיע

געבוירן צו זיין פאטער הרב אריה מרדכי, דער פינפטער דור פונעם " ייד הקדוש ", און צו זיין מוטער מרת חיה רבקה דבורה, אן אפשטאמיגער פון רבי אהרן הגדול פון קארלין. זײַן משפּחה האָט געהערט צום אַלטן ייִשובֿ אין ארץ־ישׂראל, און זײַנע זין האָבן זיך געלעבט פֿון האַנדל מיט מטבעות און גאָלד. רבי אשר האט חתונה געהאט מיט צביה, טאכטער פון הרב אברהם שטרנבערג, רב פון צפת.

פון קלײנע עלטערן האט ער געהאלפן די ארעמע און אונטערדריקט . מען האָט זיך צו אים געוואָנדן צו בעטן זיין עצה און ברכה . זײנע שװעם טער האבען געקענט װארטן אין זײן הויף. זיי האָבן געזען די לאַנג וואַרטן ווי אַ יקערדיק שריט אין די אַרבעט פון די נשמה וואָס קען פירן צו די תיקון פון זייער נשמה. ר׳ אשר פלעגט אויך אויפנעמען פרויען און זיי עצהן אויף זייערע צרות.

אין זיין יוגנט איז ער געווען א רב וואס איז געווען א חסיד פון רבי אברהם אלימלך פערלאוו פון קארלין, נאך זיין פטירה, אונטער דער השפּעה פון זיין נאענטן פריינד רבי גדליה קעניג מברסלב, וואלט ער באזוכט רבי אברהם שטערנהערץ וועמען ער האט זייער געשעצט . ער איז געווען אין קאָנטאַקט מיט אנדערע רבנים און אדמורי"ם. ער האט גערעדט מיט פסיכיאטערן און פסיכאלאגן, וואס זענען געקומען זיך באראטן מיט אים און אים געהאלפן מיט באראטונג.

רבי אשר איז נסתלק גיווארן אין מוצאי יום כיפור ה'תשס"ד, נאכדעם וואס ער האט אנגעגרייט זיינע תלמידים אויף דעם וואס דאס איז געווען דער טאג פון זיין פטירה, האבן אים טויזנטער באגלייט צו די קבורה, איז נקבר געווען אין א חלקה פונעם הר תמיר אין הר המנוחות אין ירושלים.

ר' אשר האט אין זיין צוואה איבערגעגעבן זיין גאנצע פארמעגן פאר די מוסדות "יד עזרה", און באשטימט א הנהלה פאר די מוסדות און ער בעט אז ער וויל אז די מוסדות זאלן נישט ווערן קיין איינציגע רעגירונג און בעט די משפחה זאלן זיך נישט ערלויבן הנהגה פון בעלות.

נאך זיין פטירה האבן טייל פון זיינע חסידים אנגענומען די פירערשאפט פון זיינע תלמידים וואס געהערן צו פארשידענע חסידישע צווייגן. צווישן זיי: רבי עקיבא ראבינאוויטש (דער אדמו"ר פון פּאָריסאָוו ). רבי ישראל חיים ווייס (דער אדמו"ר פון ספינקא-דאנאלא )

א קהילה האט זיך אנטוויקלט ארום ר' אשר, וואס ארבעט ווייטער אונטער דער פירערשאפט פון זיינע תלמידים, און אפערירט מוסדות און ארגאניזאציעס פון יד עזרה. די קהילה האט בתי כנסת אין ירושלים, בית צפפא, ביתר עילית און מושב מירון, ווי אויך א תלמוד תורה אין ירושלים.

זיינע ווערק און אינסטיטוציעס

ר' אשר'ס אייגנארטיגע וועג, וואס ער האט אנגערופן "דרך האמונה הפשוטה", איז באזירט אויף דעם וועג פון רבי מנחם מענדל פון וויטעבסק, מחבר פונעם ספר פרי הארץ .

דער תכלית פונעם מענטש לויט רבי אשר איז דבקות צום באשעפער. צו דעם צוועק האָט ער באַוויזן זיינע חסידים צו זעהן יעדן געשעעניש אין זייער לעבן, גוטס אָדער שלעכטס, ווי אַ "סיבה", דאָס הייסט, ווי אַ ענין פון טעם און באַדייט, און ווי אַ דירעקטן אָנזאָג פונעם בורא עולם. דער "סיבה" קומט צו דעם מענטש אים צו פירן צו "דבקות צום בורא", דאס הייסט צו פארבינדן אלע זיינע כוחות צו זיין מציאות וואס איז אין אלעס פונעם באשעפער. ר' אשר פלעגט ארויסגיין מיט זיינע חסידים אויף " התבודדות " בייטאג און בפרט ביינאכט.

לויט זיין וועג, איז דער מציאות פון דעם מענטש אליין "אין" און זיין גאנצע לעבן איז נאר פון דעם באשעפער, און ערשט נאכדעם וואס דער מענטש ווייסט די יסוד מציאות פון זיין "אין" קען ער זיך דערקענען די מציאות פונעם באשעפער.

פון זיין צוואה:

	"תַּכְלִית הָאָדָם, שֶׁנִּבְרָא בְּצֶלֶם אֱלֹקִים שֶׁיִּמְצָא בְּעַצְמוֹ מַטְּרַת חַיָּיו, הַיְנוּ: לְהַגִּיעַ לַהַכָּרָה שֶׁבִּיסוֹד חַיָּיו מְצוּיוֹת סִבּוֹת שׁוֹנוֹת הַמְּחַיּוֹת וּמַחְזִיקוֹת אוֹתוֹ וּבִלְעֲדֵיהֶם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לְהִתְקַיֵּם אֲפִלּוּ נְשִׁימָה אַחַת וּמָהֵן הַסִּבּוֹת? הַתְּשְׁוּבָה הִיא, שֶׁמֵּעֶצֶם תּוֹלַדְתּוֹ, טִבְעוֹ וָעֳבִי חָמְרוֹ כִּמְעַט וְנִבְצַר מִמֶּנּוּ לִמְצֹא הַסִּבּוֹת, אֶלָּא עַל יְדֵי הַהַכְנָעָה הָאֲמִתִּית וְהַמֻּחְלֶטֶת לְהוֹדוֹת עַל הָאֱמֶת שֶׁמִּתּוֹךְ יְסוֹד הָאַיִן שֶׁלּוֹ, הוּא לֹא מְסֻגָּל לַעֲזׁר לְעַצְמוֹ וְאַחֲרֵי הַכָּרָתוֹ אֶת זֶה, לֹא יִתְבַּיֵּשׁ בְּכָךְ כְּלָל, כִּי כָּךְ נוֹלַד וְכָךְ גַּם חַיָּיו כִּי הַבְּרִיאָה נִבְרְאָה בְּמַצָּב שֶׁל תּׁהוּ וָבׁהוּ, כַּכָּתוּב: "וְהָאָרֶץ הָיְתָה תֹהוּ וָבֹהוּ" וְעִקָּר עֲבוֹדַת הָאָדָם שֶׁגַּם הוּא יַגִּיעַ לְמַצָּב שֶׁל תֹּהוּ וָבֹהוּ שֶׁל עַצְמוֹ מִתּוֹךְ כִּשְׁלוֹנוֹתָיו שֶׁזֶּהוּ כָּל תַּכְלִיתוֹ וּמִתּוֹךְ כָּךְ יַכִּיר אֶת בּוֹרְאוֹ וְקוֹנוֹ שֶׁאֵין לוֹ שׁוּם אֲחִיזָה בְּחַיָּיו וְרַק רְצוֹנוֹ שֶׁל בּוֹרְאוֹ הוּא הַמְחַיֵּהוּ וּמַנְשִׁימוֹ בְּכָל נְשִׁימָה וּנְשִׁימָה, כַּכָּתוּב: "כָּל הַנְּשָׁמָה תְּהַלֵּל יָ-ה".
-- צוואת רבי אשר פריינד

פיל צו רעדן וועגן דוד המלך, וואָס ער האָט גענוצט ווי אַ בייַשפּיל פון פילע זאכן, אַזאַ ווי די שפלות פון די מענטש און די קבלת הייסורים באהבה. און עס איז פיל צו רעדן וועגן רבי עקיבא, וואָס ער האָט אויך גענוצט ווי אַ סימבאָל פון אָננעמען יסורים באהבה.

ער האָט דעם נקודה פון אחדות און "אהבה שאינה תלויה בדבר" צווישן די מיטגלידער בשעתן זיך פֿאַרבינדן מיט די אמתע צדיקים . אלס תנאי פאר די דינסט פונעם באשעפער, האט ער אונטערגעשטראכן " הכנעה ", "שפלות" און "ביטול היש", א ווערט וואס רבי ישראל בעל שם טוב האט אונטערגעשטראכן. זיינע חסידים ווערן גערופן "רב אָשערניקעס".

זיינע קינדער

ר' אשר האט געהאט פֿיר קינדער:

לאה קלירס, וועלכע האט אנגעפירט די קליניק פאר די יארן פון די מוסדות יד עזרה , ווייב פון הרב שמואל קלירס , געוועזענער משגיח פון דער החינוך העצמאי און גרינדער פון המכון למורים פאר החינוך העצמאי.
פנינה הארשטיק, ווייב פון הרב משה הארשטיק, רב אין תל אביב
רבי אברהם חיים פריינד (געהייראט בלה פריינד), איז נפטר געווארן אין זיין פאטערס לעבן.
חיה וואסערמאן (ווייב פון הרב אלימלך וואסערמאן דיין ביים בית דין הרבני אין אשדוד ).

זיינע תלמידים

ר' גדליה סגל האט, לויט דער הוראה פון רבי אשר, צוזאמגעשטעלט דעם "תהלים המבואר" .
רבי עקיבא ראבינאוויטש (דער אדמו"ר פון פּאָריסאָוו ).
רבי ישראל חיים ווייס (דער אדמו"ר פון ספינקא-דאנאלא ).

זיינע ביכער

אמרי אשר בריוו, יד עזרה פאַרלאַג תשס"ו, 2006
״חברותא״ זשורנאל, זאמלונג