ספר מלכים

ספר מלכים איז דער פערטער באנד אין תנ"ך פון די "נביאים ראשונים". דער ספר הייסט מלכים וויבאלד עס רעדט ארום די אלע אידישע מלכים, פון דער קעניג שלמה המלך (וואס האט געקעניגט נאך זיין טאטן דוד המלך) ביז צדקיהו דער לעצטער קעניג פון מלכות בית דוד פארן חורבן בית ראשון (ג'של"ח). דער ספר פארטוט זיך סיי מיט מלכי יהודה און סיי מיט מלכי ישראל.

דער ספר איז געשריבן געווארן סוביעקטיוו פון א רעליגיע אויסבליק, וואס באשולדיקט אלע געפאר־פאסירונגען צו די זינד פון די אידן פאר גאט. אויך איז דער ספר פּרָא מלכות יהודה און אנטקעגן מלכות ישראל.

די הויפט טעמעס אין דער ספר ערקלערט:

• פארוואס האט זיך מלכות ישראל צעטיילט פון מלכות יהודה.
• וועלכע קיסרים האבן געקעניגט אין מלכות יהודה און וועלכע אין מלכות ישראל.
• ווי אזוי איז חרב געווארן מלכות יהודה און מלכות ישראל.

ווער און ווען האט מען געשריבן דער ספר

לויט די אידישע טראדיציע איז דער ספר געשריבן געווארן דורך דער נביא ירמיהו.

לויט די תנכישע פארשערס איז דער ספר געשריבן געווארן צווישן די יארן ג'קצ"ח וואס דאן איז געוועזן די לעצטע געשעעניש וואס שטייט אינעם ספר, (נאָכן באפרייען יהויכין פון תפיסה), צו ג'רכ"ב וואס דאן איז געשען די וויכטיקע געשיכטע ווי אזוי די אידן האבן זיך אומגעקערט צוריק פון בבל קיין ארץ ישראל, ווייל אויב דער ספר איז געשריבן געווארן נאך ווען די אידן האבן זיך אומגעקערט, האט דאך דאס געדארפט נאטירליך שטיין געשריבן אינעם ספר.

נאך א וויסנשאפטלעכע טעאריע ערקלערט, אז דער ספר איז געשריבן געווארן דורך די זעלבע גרופע שרייבערס וואס האבן געשריבן ספר דברים, אזעלכע וואס האבן געשטאמט פון שבט יהודה, און זיי בריינגען א ראיה פון דעם וואס ביידע ספרים האלטן פון דער איינפיר צו דינען גאט אין איין מקדש, און זיינען קעגן די רעפארמע פון דינען גאט אין צעשפרייטע מזבחות.

דער אויסשטעל פונעם ספר

ספר מלכים איז צעטיילט אויף צוויי חלקים: מלכים א' און מלכים ב'. אין אנפאנג איז דער ספר געווען אייניק, די צעטיילונג איז געמאכט דורך א נוצרישן מאנאך.

ביבליאטעק

• אברהם בר יוסף פובליקירט דורך "אור עם"
• חולדה רז פובליקירט דורך "קידום"
• ישראל חגי פובליקירט דורך "ח"י"