פריסטיק

פֿריסטיק (דארף)
Frysztak

מדינה / טעריטאָריע

פּוילן

קאָאָרדינאַטן

‏=49°50′N 21°37′E / 49.833°N 21.617°Eקאארדינאטן: 49°50′N 21°37′E / 49.833°N 21.617°E

פראווינץ

אונטערקארפאטיע

‑ אין דארף

950‏ (שטייענדיג 2006)

פֿריסטיק (פויליש: Frysztak) איז א דארף אין סטריזשעווער גראפנשאפט, אונטערקארפאטישע וואיעוואדעשאפט, פוילן, 17 ק״מ צפון־מערב פון קראסנא. פריסטיק געפינט זיך נישט ווייט פונעם וויסלאק, א בייטייך פונעם סאן, אין דעם היסטארישן ראיאן קליינפוילן. צווישן די יארן 1772–1918 איז ער געווען א טייל פון מערב גאליציע.

היסטאריע

פֿריסטיק ווערט דערמאנט אין יאר 1259 ווי א שטאָט מיט מאגדעבורג רעכטן. אין 1474 האט די אונגארישע ארמיי פון קעניג מאטיאס קארווינוס פארטיליגט די שטאט.

רבי מענדעלע רימאנאווער (תק"ה - תקע"ה), איינע פון די גרויסע פירער פון חסידות אין גאליציע, האט געוואוינט לאנגע יארן אין פֿריסטיק.

נאך דער ערשטער וועלט-מלחמה, אין 1932, האט מען אוועקגענומען פון פֿריסטיק דעם סטאטוס פון א שטאט, ווייל די באפעלקערונג האט זיך פארמינערט.^[1] צוויי מאל (אין 1952 און 1975) האבן די איינוואוינער פרובירט צוריקבאקומען שטאָט-סטאטוס אָן דערפאלג.

יידן אין פֿריסטיק

אין יאר 1880 האבן געוואוינט אין פֿריסטיק 820 יידן, און אין 1921, 1,010 יידן.‏^[2] ווען די צווייטע וועלט-מלחמה איז די באפעלקערונג פון פֿריסטיק געווען דריי פֿערטל יידן, מיט 1,322 מענטשן. ^[2] דער הויפט מסחר אין פֿריסטיק אין יענער צייט איז געווען מלאכות און פֿארמעריי.^[3] די דייטשן האבן איינגענומען דעם יישוב אום 8טן סעפטעמבער 1939, ווען דייטשע זעלנער האבן בארויבט יידישע הייזער און קראמען און האבן ארויפגעלייגט אויף די יידן צוואנג־ארבעט. א וואך נאכהער, ראש השנה, האבן די דייטשע זעלנער פֿארברענט תשמישי קדושה און דערמארדעט יידן וואס האבן געדאווענט אין שול.‏^[4]

גאַלעריע

דער בית-עולם אין 2013
איינע פון די מצבות, געפאלן און באדעקט מיט מאָך
די היינטצייטיקע וואנט ארום א טייל פונעם בית-עולם
קבר פון טאכטער פון רבי אלימלך, אסתר עטל עלבוים
די מצבה אויפן קבר פון אסתר עטל עלבוים, טאכטער פון רבי אלימלך

וועבלינקען

רעפערענצן

↑ וויליאם לייבנער. History of Frysztak. JewishGen ShtetLinks. דערגרייכט דעם ‏28סטן יוני 2011. “Source: The Polish Genealogical Society of Texas, as adapted from Slownik Geograficzny published around 1900 and translated by Michael Kurtin”
↑ ^a ^b "פריסטיק", ביי "JewishGen" (אויף ענגליש)
↑ Sliwa, Joanna (2012). Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933-1945. Bloomington: Indiana University Press, 505. ISBN 0253353289.
↑ וויליאם לייבנער, היסטאריע פון פֿריסטיק

[shtetlinks-1] וויליאם לייבנער. History of Frysztak. JewishGen ShtetLinks. דערגרייכט דעם ‏28סטן יוני 2011. “Source: The Polish Genealogical Society of Texas, as adapted from Slownik Geograficzny published around 1900 and translated by Michael Kurtin”

[:0-2] "פריסטיק", ביי "JewishGen" (אויף ענגליש)

[:1-3] Sliwa, Joanna (2012). Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933-1945. Bloomington: Indiana University Press, 505. ISBN 0253353289.

[4] וויליאם לייבנער, היסטאריע פון פֿריסטיק

[1]

[2]

[3]

[4]