ערנסט יונגער
ערנסט יונגער (דײַטש: Ernst Jünger; 29סטן מערץ 1895 17 פעברואר 1998) איז געווען אַ דייַטשער פֿאַרפֿאַסער, זעלנער, פילאָסאָף, און ענטאָמאָלאָג וואָס איז געוואָרן עפֿנטלעך באַקאַנט פֿאַר זיין ערשטער וועלט-מלחמה בוך שטורעם פון שטאָל.
.jpg) | |
| געבורט |
29 מערץ 1895 היידלבערג, Q186320, דייטשע אימפעריע  |
|---|---|
| טויט |
17 פעברואר 1998 (אלט 102) דייטשלאנד |
| מדינה |
דייטשלאנד |
| אונטערשריפט |
 |
|
www | |
  | |
דער זון פֿון אַ מצליח ביזנעסמאַן און כימיקער, האָט זיך יונגער אויפֿגעשטראָבן קעגן אַ רײַך אויפֿוואקסן און געזוכט אַ פּאַסירונג אין די וואַנדערוואָגעל דײַטשע יוגנט־ראָבער, איידער ער איז אַנטלויפן צו באַלד דינען אין דער פֿראַנצויזישער פֿרעמדער־ליגיאָן, אַ אומלעגאַלער אַקט. ווייַל ער איז אַנטלויפן פּראָקורירונג אין דייַטשלאַנד רעכט צו זיין טאַטעס השתדלות, יונגער איז געווען ביכולת צו ענרוטירן אין דער דייַטשער אַרמיי אויף די אויסברוך פון דער ערשטער וועלט מלחמה אין 1914. בשעת אַ אומלללדיק אָפענסיוו אין 1918 האָט יונגער געליטן די לעצטע און ערנסט פֿון זיין פֿילע וואודינגס, און ער איז געווען אַוואָרדירט מיט די פור לערייט, אַ זעלטן באַפּוצונג פֿאַר איינער פון זיין ראַנק.
ער האָט געשריבן קעגן די ליבעראַלע ווערטן, די דעמאָקראַטיע און די וועימער רעפּובליק, אָבער האָט אָפּגעזאָגט די אַדוואַנסעס פֿון די נאַציסטן, וואָס זענען אויפֿגעשטויגן צו מאַכט. בשעת דער צווייטער וועלט־מלחמה האָט יונגער געדינט ווי אַ אַרמיי־קאַפּטאַן אין דער אָקופּירטער פּאַריז, אָבער אין 1943 האָט ער זיך באַטאַרטיק אָפּגעקערט קעגן דער נאַציטישער טאָוטאַליטאַראַניזם און זײַן ציל פֿון דער וועלט־שותפות, אַ פֿאַרשניטונג וואָס איז זיך באַווײַזן אין זײַן ווערק "דער פֿרײַדע‟ (דער שלום). יונגער איז אין 1944 אַוועקגענומען געוואָרן פֿון דער אַרמיי, נאָך זײַן אומאַרייַלעכיק פֿאַרמיליק מיט מיטגעפֿעלקער, וואָס האָבן פֿאַרשפּילט צו טייטן היטלער. עטלעכע חדשים שפּעטער, זיין זון איז געשטאָרבן אין קאַמף אין איטאליע נאָך זיין געווען געשאַפט אין אַ פּענאַל באַטאַלייאָן פֿאַר פּאָליטיש סיבות.[1]
נאָך דער מלחמה האָט מען מיט יונגער באַטראַכטן מיט אַ ביסל חשד ווי אַ מעגלעך מיטוויילער מיט די נאַציסטן. אין די שפּעטער סטאַגעס פון דער קאַלטער מלחמה, זיין אומאָרטאָדאָקס שריפטן וועגן די פּראַל פון מאַטעריאַליזם אין די מאָדערן געזעלשאַפט זענען ברייטלעך געזען ווי קאָנסערוואַטיווע אלא ווי ראַדיקאַל נאציאָנאַליסט, און זיין פילאָסאָפישע ווערק איז געקומען צו זיין העכסט באטיילט אין הויפּטשטראַם דייַטש קרייזן. יונגער האָט פֿאַרענדיקט לעבן ווי אַ כּבֿודדיקער ליטעראַטורישער פֿיגור, כאָטש קריטיקער האָבן אים אָנגעהויבן באַשולדיקן מיט די גלאָריפֿיזאַציע פון מלחמה ווי אַ טראַנסצענדענטאַל דערפאַרונג אין עטלעכע פון זײַנע ערשטע ווערק. ער איז געווען אַ חמוצדיקער מיליטעראַליסט און איינער פֿון די קאָמפּלעקססטע און קאָנטראַדאַקטיאָרישסטע פֿיגורן אין דער 20סטן יאָרהונדערט דייַטשער ליטעראַטור.[2] אין יוני 2023 האָט דער צײַטונג "ניו־יאָרקער" אַרויסגעגעבן אַ בוך־ריוויזיע אונטערן טיטל "ערנעסט זונגער'ס דערציילונגען פֿון קאָמפּליצירטקייט".[3]