בית המדרש הגדול דחסידי בעלזא
וועלט צענטער פאר תורה וחסידות בעלזא איז דער אפיציעלער נאמען פונעם בית המדרש בנין און די הויפט שול פון בעלז חסידות אין קרית בעלז אין ירושלים. איינע פון די גרעסטע שולן אין מדינת ישראל.
 | |
|
belz |
מען קען זען דעם בית המדרש פון פילע ערטער אין דער שטאט, אריינגערעכנט דעם אריינגאנג צו ירושלים פון מערב. איר פאָרעם באַהיט דעם אַלטן בית-מדרש פונעם הויף אין בעלז, גאַליציע, וואָס איז חרוב געוואָרן אינעם חורבן און נאָך דעם. שטיינער פון דער אָריגינעלע סטרוקטור זענען אריינגעבויט אין דעם בנין. די חסידים און דער רבי אליין האבן זיך באטייליגט אינעם בויען. נאנט צום בית המדרש בנין איז דעם רבי'ס הויז און א באזונדערע דורכגאנג פירט פון זיין הויז צו מזרח פונעם בית המדרש און דעם היכל הטישן. דער שול געפינט זיך צווישן די גאסן דובר שלום, דברי חיים און קדושת אהרן.
אויפבוי פון בית המדרש און אירע אַקטיוויטעטן
רעדאַקטירןדער ווינקלשטיין איז געלייגט געווארן י' סיון תשמ"ד, די קאַנסטרוקציע פון דעם געביידע האט געדויערט בערך 16 יאר און די חנוכת הבית איז פארגעקומען י"ג בניסן תש"ס.
דער בנין איז דיזיינד דורך דעם אַרכיטעקט אהרן עסטרייכער, אַ חסיד פון בעלז. ביי די גיסן פון דעם באַטאָנען און די קאָמבינאַציע פון שטיינער פון דעם אַלטן בית המדרש איז געווען באַטייליקט דער רבי פון בעלז, רבי ישכר דוב רוקח, וועלכער איז אויך געווען פארמישט אין די פּלאַנירונג און דעזיין פון בית המדרש.
די הייך פון דעם בנין איז מער ווי 20 מעטער. מען האט אסאך אכטונג געגעבן אויפן געביט פון אקוסטיק כדי מען זאל הערן דעם שליח ציבור און קריאת התורה אין אלע שטאנדן.
דער בית המדרש איז באזירט אויף נדבות פון חסידים . יעדן טאג פון יאר איז דא א "פרנס היום" וואס פינאנצירט איר אויפהיטונג.
דער גרויסער בית המדרש אויף די אויבערשטע שטאקן ווערט גענוצט פאר דאווענען שבת און יום טוב. די רעשט פון די וואָך, ווערט די דאַווענען געהאלטן אין צען שטיבלעך אויף די נידעריגער שטאָק פון דעם בנין. דערצו איז אין דער געביידע אַ טישן־זאַל, אַ גרויסער תורה־ביבליאָטעק, אַ חתונה־זאַל פֿאַר חסידות פאַר אַ רעדוצירטע אָפּצאָל, אַ גרויסער מקוה און לערן שטיבער. עס זענען אויך דא די אָפיסעס פון די חסידות און דעם רבי'ןס צימער, א מצות בעקעריי,א דיינים שטיבל, א הצלה צענטער און א כשרות סיסטעם פון די חסידות, בד"ץ "מחזיקי הדת". דער בית המדרש איז אַרומגערינגלט מיט אַ הויף וואָס קען אַקאמאַדירן טויזנטער מענטשן און דארט ווערן געהאַלטן שמחות און ספּעציעלע געשעענישן אינעם חסידות. א וואַסער ברונעם איז אויך געשטעלט געווארן אין די הויף פאַר די מנהג פון דאַמפּ.
אין בית המדרש לערנען און דאווענען אפילו נישט בעלזע חסידים, אריינגערעכנט ליטווישע חרדים. די תקנות פונעם ארט זאגט אז מען טאר נישט ארומגיין אין דעם אן טראגן א רעקל.
היכל התפלה
רעדאַקטירןדי מענער זאַל האט בערך 2,000 זיצן. עס איז באלאכטן דורך 9 שאַנדאַלירן וועגנדיג 750 קג. אין די ערשטע רײען זיצן די נדבנים און חשובע רבנים. דער שטול פונעם געוועזענעם רבי'ן, רבי אהרן רוקח, איז געשטעלט אלס מוזיי אויסשטעלונג אויף דער לינקער זייט פונעם ארון קודש. דער בית המדרש האט עטלעכע גאַלעריען וואָס זענען געניצט ווי אַ אָרט פאַר יונגעלייט,בחורים, קינדער און פרויען צו זיצן.
דער פּרעכטיגער אָרון הקודש וועגט 23 טאָנען, איז 12 מעטער הויך און 8 מעטער ברייט. עס איז געמאכט פון האָלץ ימפּאָרטיד פון בראזיל. בערך 70 ספרי תורה ליגן אין די ארון ליגעדיג און נישט שטייענדיג, ווי עס איז מנהג, לויט דער שיטה פון רבינו תם. לויט דער חסידישער מסורה, איז דער ערשטער אדמו"ר פון די חסידות, רבי שלום רוקח, געווען "א ניצוץ נשמה פון רבינו תם", און זינט דעמאלט איז דאס נוהג געווען אין די בתי הכנסת פון די בעלזא רביים (אבער נישט אין אנדערע שולן און בתי מדרשים פון בעלזא).
פארן ארון־קודש שטײען צוױ פיר־צװײגדיגע לאמפן. אין בעלזא איז נוהג צו צינדן צוויי ליכט פארן ארון אין א וואך טאג, פיר ליכט שבת און אכט ליכט יום טוב. פארן ארון שטײט א פארגילדעטער שילד מיט דער אויפשריפט "שויתי ה' לנגדי תמיד". דער שילד ווייזט אויף דער דערקלערונג פון אדמו"ר רבי ישכר דוב רוקח פון בעלזא, אז ער האפט אז אין ירושלים וועט ער האבן א 'שיויתי' פון גאלד.
גאַלעריע
רעדאַקטירן-
דער שול אין שטעטל בעלזא -
דע מענער שול -
פורים טיש אין טישים זאל -
דער הויפט־שול אויפן שטיבלאך שטאק -
פון קדושת אהרן גאס
