אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
{{באדייטן|
{{אידישקייט}}
* [[תלמוד ירושלמי]]
דער '''תלמוד''', באקאנט צווישן [[ארטאדאקס]]ישע אידן אלץ '''גְמָרא''', איז א זאמלונג פֿון ערקלערונגען אויף די [[משנה]] פֿון די [[רבנים]] און [[תלמידי חכמים]] וואס זענען באקאנט אלס [[אַמורָאים]]. עס איז דא צוויי תלמודים, דער תלמוד בבלי און דער תלמוד ירושלמי. לויט דער טראדיציע האבען [[רבינא]] און [[רב אשי]] רעדאקטירט דעם תלמוד בבלי. זיי האבן געלעבט אין דעם פֿונפֿט'ן יאָהרהונדערט אין פערזיען. דער תלמוד ירושלמי איז צוזאמענגעשטלט געווארדען דורך [[רבי יוחנן]] און זיינע קאלעגען, וואס האבען געלעבט אים פֿירט'ן יאָהרהונדערט אין [[ארץ ישראל]].
}}
צייטליך פֿאנגט די פעריאדע פֿון דעם תלמוד אָן מיט דעם שרייבען פֿון דער משנה, אונגעפֿער אים יאהר 200 למנינם. פֿון דאן אָן הייסען די גרעסטע רעליגיעזע לעהרער נישט מער [[תנאים]] נאר אמוראים.
חאטשע די תלמודים זענען גיווארען רעדאקטירט דורך רבינא און רב אשי איינערזייטס, און רבי יוחנן מיט זיינע קאלעגען אנדערזייטס, האט דער תלמוד דאן נאך נישט געהאט די היינטיגע פֿארם. בעזאנדערס דער באבילאָנישער תלמוד איז געווארען ווייטער פֿארארבייטעט דורך די [[רבנן סבראי]], די אנאָנימע אונפֿירער פֿון דעם זעקסט'ן יאָהרהונדערט.
[[בילד:Gmara_Book.jpg|left|250px]]
(אַרױסגערעדט: געמאָראַ) דאָס װאָרט „גמרא“ שטאַמט פֿון [[אראמעיש|אַראַמעיִש]], דער טײַטש איז „לערנען“, און דערמיט װערט אױך באַצײכנט דער [[פירוש]] און צוגאַב צו דער [[משנה]] װאָס איז באַקאַנט אַלץ „גמרא“. װעגן דעם צוזאַמענשטעל פֿון גמרא, צײַט פֿון דער רעדאַקאַציע און איר אינהאַלט געבן מיר בײַם זוכװאָרט "תּלמוד".
==איבעיא==
עס איז די אפטייטש פון א "שאלה" אין [[אראמיש]]. מיר געפונען זייער אסאך אין גמרא "איבעא להו" וואס די רבי אין חדר פלעגט טייטשן "האבן די בני [[ישיבה|ישיבות]] א בעיא געפרעגט.
ווען [[בן יהודה]] ימח שמו וזכרו האט ערפינדען דער שפראך [[עברית]] האט ער אויף דעם יסוד איבערגעטייטשט דאס ווארט [[פראבלעם]] אויף "בעיה". ווייל א שאלה מיט א פראבלעם זענען אינעם זעלבן גאנג.
די מפרשים זאגן אז ווען עס שטייט אין גמרא "תיקו" נאך אן איבעיא איז דאס די [[ראשי תיבות]] פון '''ת'''שבי '''י'''תרץ '''ק'''ושיות '''ו'''אבעיות. לאמיר האפן אז גאר בקרוב וועט דאס פאסירן.
[[קאַטעגאָריע:גמרא]]
[[קאַטעגאָריע:תורה]]
[[קאַטעגאָריע:ײדישקײט]]
== דערויסענדע לינקס ==
* גמרא אויפן וועב. [http://www.mechon-mamre.org/b/l/l0.htm]
[[ar:تلمود]]
[[bg:Талмуд]]
[[ca:Talmud]]
[[cs:Talmud]]
[[da:Talmud]]
[[de:Talmud]]
[[en:Talmud]]
[[eo:Talmudo]]
[[es:Talmud]]
[[et:Talmud]]
[[fa:تلمود]]
[[fi:Talmud]]
[[fr:Talmud]]
[[hr:Talmud]]
[[hu:Talmud]]
[[ia:Talmud]]
[[id:Talmud]]
[[it:Talmud]]
[[ja:タルムード]]
[[ko:탈무드]]
[[lt:Talmudas]]
[[nl:Talmoed]]
[[nn:Talmúd]]
[[no:Talmud]]
[[pl:Talmud]]
[[pt:Talmud]]
[[ru:Талмуд]]
[[sk:Talmud]]
[[sr:Талмуд]]
[[sv:Talmud]]
[[tl:Talmud]]
[[tr:Talmud]]
[[zh:塔木德]]
[[zh-yue:塔木德]]
