אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "בנימין זאב הערצל"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
טאַגן: מאביל־רעדאַקטירונג מאביל וועב־רעדאקטירונג
אין תקציר עריכה
שורה 1:
[[טעקע:Herzl_largeTheodor Herzl.jpg|קליין|120px|‫בנימין זאב הערצל]]
'''בנימין זאב טעאדאר הערצל''' ([[דייטשיש]]: ''Theodor Herzl''; [[אונגעריש]]: ''Herzl Tivadar''{{כ}}; [[2טן מײ]], [[1860]] - [[3טן יולי]], [[1904]]) איז געווען א [[דיפלאמאט|דיפּלאָמאַט]] און א [[ייִדייד]]ישער [[שרייבער|שרײַבער]].
 
ער איז דער [[ערפֿינדערערפינדער]] פֿון [[פאליטיק|פּאָליטישער]] [[ציוניזם]] און [[גרינדער]] פֿון דער [[אלוועלטלעכע ציוניסטישע באוועגונג|אלװעלטלעכער ציוניסטישער באװעגונג]].
 
== ביאגראפיע ==
ער איז [[געבורט|געבױרן]] געװאָרן אין [[בודאפעשט|בודאַפּעשט]], צו זיין פאטער יעקוב און אנט, [[לערנען|געלערנט]] [[יוריספּרודענץ]] אין [[ווין|װין]], [[שרייבן|געשריבן]] [[ערציילונג|דערצײלונגען]], [[פעליטאן|פֿעליעטאָנען]] און [[פיעס|פּיעסעס]].
 
צװישן - פֿון די [[יאָר]] [[1891]] ביז צו די יאָר [[1895]] איז ער געװען דער [[רעפּאָרטער]] פֿון די װינער [[צייטונג|צײַטונג]] "[[נױע פֿרײַע פּרעסע]]" אין [[פאריז|פּאַריז]]. און אין יאר [[ה'תרנ"ז]] ([[1897]]) האט ער געגרינדעט א [[ציוניזם|ציוניסטישע]] [[צייטונג]] "[[די וועלט (הערצל)|די וועלט]]".
 
אין [[ה'תרנ"ו]] - [[1896]] האָט ער פֿאַרעפֿנטלעכט דעם [[העפֿט]] "[[ייִדנשטאַט]]" אין [[דײַטש]] און אָנגעהױבן זײַנע [[פאליטיק|פּאָליטישע]] אָרגאַניזירונג [[אַקטיװיטעט]].
 
אין [[אויגוסט]] [[1897]] האָט ער צונױפֿגעזאַמלט דעם [[דער ציוניסטישע קאנגרעס|ערשטן ציוניסטישן קאָנגרעס]] אין [[באזעל|באַזעל]] װוּ די "[[באזעל פּלאן|באַזעל פּלאַן]]" איז אָנגענומען געװאָרן און די [[אלוועלטלעכע ציוניסטישע באוועגונג]] איז געגרינדט געװאָרן. פֿון דעמאָלט אָן איז ער געװען [[פארזיצער|פֿאָרזיצער]] פֿון די קומענדיקע [[קאָנגרעס]]ן.
 
ער האָט אָנגעפֿירט אונטערהאַנדלונגען מיט דעם [[טערקיי|טערקישן]] [[סולטאן|סולטאַן]], רוסישן [[צאר|צאַר]], דײַטשישן [[קײסער]], דעם [[פּױפּסט]] און מיט דעם [[איטאַליעאיטאליע]]נישן [[קעניג]].
 
פֿאַר זײַן ציוניסטישע צײַט, װערט הערצל באַטראַכט אַלס אַ ייִד װעלכער האָט געװאָלט פֿאַרראַטן זײַן פּאָלק דורך איבערפֿירן זײַ צום [[קריסטנטום]]. {{מקור}}