אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פויזן"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
מ באט צוגעלייגט: ug:Poznan
מ באט צוגעלייגט: hsb:Poznań; שינויים קוסמטיים
שורה 1:
[[בילדטעקע:Poznan Poland.jpg|left|ממוזער|250px|דער שטאט פלאץ אין פויזן]]
 
'''פויזן''' ([[פויליש]]: ''Poznań''; {{שפראך-de|Posen}}) איז א שטאט אין מערב [[פוילן]]. אין פארגאנגענהייט, די שטאט איז געווען א שווערער קריגעריי פונקט צווישן [[דייטשלאנד]] און פוילן. – א קריגעריי וואס איז געווען איינע פון די אורזאכן צו דער [[צווייטער וועלט קריג]]. די שטאט איינוואוינערס צאל איז 500,000. ([[2002]] אפשאצונג )
 
== היסטאריע ==
די שטאט איז געגרינדט געווארן אין דעם [[10טער י"ה|10טן יארהונדערט]] אלס א פעסטונג פון דעם [[ערשטן מיאצקו, דער פירשט פון פוילן]]. אין דעם צווייטן האלבן פון דעם 10טן יארהונדערט איז געבויט געווארן אין דער שטאט [[דער הייליגער בזליקת פטרוס ופאולוס קאטעדראל]] – דער אלטסער [[קאטעדראל]] אין פוילן. די שטאט האט זיך איבערגעקערט צו דער פוילישער [[הויפטשטאט]] אין [[1025]] מיט דער קרוינונג פון [[בולסלאוס דער דרייסטער]] צו זיין דער פוילישער קעניג. אין דעם [[13טער י"ה|13טן יארהונדערט]] די שטאט האט זיך אנטוויקלט, און זי האט זיך איבערגעקערט צו א וויכטיקער קולטורעל און געשעפטלעך צענטער.
 
יארן שפעטער, אין יאר [[1793]], אין אנהייב פון די פוילישע טיילונג דורך [[רוסלאנד]], [[פרייסן]], און [[עסטרייך]], פרייסן האט באקומען די שטאט צו אירע הענט. נאך דעם אין די פוסטריט פון [[נאפאלעאן באנאפארטע]]ס קריגערייען די שטאט האט זיך איבערגעקערט צו א טיילונג פון ווארשע גובערניע. אבער נאך דעם דורכפאל פון נאפאלעאן באנאפארטע, און די אייראפעישע גרעניצן דעפיניציע אין [[ווינער קאנגרעס]], די שטאט איז אומגעקערט געווארן צו פרייסן און האט זיך איבערגעקערט צו זיין די הויפטשטאט פון [[די גרויסע פויזן גובערניע]], און פון אנהייב [[1848]] יאר, א פרייסישע פויזן פראווינץ הויפטשטאט.
שורה 12:
אין יאר [[1956]] אז פארגעקומען אין שטאט פיל פראטעסטן אנטקעקן די קאמוניסטישע הערשאפט אין מדינה. די פראטעסטן האבן געבראכט צו דעם רעזשים געלאסנקייט, אבער נישט צו זיין מפלה, און טייל פון זיי זיינען צעטריבן געווארן מיט קראפט. אין פארלויף פון יארן 60סטן און 70סטן, די שטאט איינקווארטירט א סאך אינטערנאציאנאלע יארמארקן.
 
== קולטור ==
אין דער שטאט פויזן געפינען זיך [[מוזיי]]ען פון דעם 13טן און פון דעם [[16טער י"ה|16טן יארהונדערט]]. אין דער שטאט א סאך שולעס פון דראמע, מוזיק, געשעפט, קערפער קולטור, און מייסטערווערק.
 
== פויזן יינדטום ==
יידן האבן זיך באזעצט אין פויזן שוין אין דעם [[13טער י"ה|13טן יארהונדערט]], און האבן באקומען א פולע גלייכרעכטיקייטן. אין יאר [[1600]] די יידן זיינען געווען העלפט פון די שטאט איינוואוינערס. אין ענדע פון [[16טער י"ה|16טן יארהונדערט]] איז אויפגעשטעלט געווארן א יידעשע דרוקעריי אין שטאט. אין-[[1793]], נאך דער אנשליסונג פון פויזן צו [[פרייסן]], איז בטל געווארן די אלע רעכטן וואס די יידן האבן געהאט, אבער אין [[19טער י"ה|19טן יארהונדערט]] די יידן פון דער שטאט האבן באקומען גלייכרעכטיקייטן צוזאמען מיט די אנדערע פרוסישע יידן.
 
שורה 24:
אין יאר [[1939]], ערב פון דער [[צווייטער וועלט קריג]], האבן געוואוינט אין דער שטאט ארום 2,000 יידן. מערהייט פון זיי פארניכט געווארן אין [[חורבן אייראפע]].
 
== דרויסנדיקע לינקס ==
* [http://www.cs.put.poznan.pl/poznan/ מדריך לעיר פוזנן]
 
 
[[קאַטעגאָריע:שטעט אין פוילן]]
שורה 51 ⟵ 50:
[[fr:Poznań]]
[[hr:Poznań]]
[[hsb:Poznań]]
[[hu:Poznań]]
[[id:Poznań]]