אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אלעקסאנדער צעדערבוים"

'''אַלעקסאַנדער (הלוי) אָסיפאָוויטש צעדערבוים''' ([[זאמאשטש]], [[27סטן אויגוסט]], [[1816]] – [[פעטערבורג]], [[8טן סעפטעמבער]], [[1893]]) איז געווען אַ פוילישער-רוסישער ייד, אן אַרויסגעבער, אַן איבערקלעריקער יידישיסט, און איינער פֿון די גרעסטע "משכילים" אין דעם רענעסאַנס פֿון וועלטלעכער ליטעראַטור אויף [[העברעאיש]] און אויף [[יידיש]] אין [[19טער י"ה|19טן-יארהונדערט]]. ער האט געגרינדעט און רעדאקטירט ״הַמֵליץ״ און אנדערע זשורנאלן אויף רוסיש און יידיש.

 

צעדערבוים איז געבוירן געוואָרן אין זאַמאָשטש, קאנגרעס [[פוילן]]. נישט קוקנדיק אויף זײַן אָרעמקייט, איז ער געווען אַן אמתדיק קינד פֿון דער השכלה זינט זײַן קינדהײַט—ער האָט גערעדט העברעאיש, רוסיש, פויליש, און דײַטש, און האָט אויסגעבראַקירט דאָס חסידות פֿון זײַנע עלטערן. ער האט חתונה געהאט אין [[לובלין]]. אין 1840 האט ער זיך געצויגן קיין [[אדעס]].

 

אָבער מיט צייַט, זײַנען זײַן צילן געביטן. ווען האָט צעדערבוים געטראָפֿן מיט אַ סך פֿון די גרעסטע יידישע ראָמאַניסטן פֿון דער צייַט, האָט ער זיך אָנגעהויבן צו זען די יידישע שפראַך ווי אַ לעביקע וועלטלעכע שפראַך. סוף-כּל-סוף, איז ער געוואָרן אַ טשעמפּיאָן פֿון וועלטלעכער ליטעראַטור אויף "זשאַרגאָן", און "קול מבשר" איז געווען אַ פּלאַטפאָרמע פֿאַר אַ סך פֿון די גרעסטע יידישע מחברים, בתוכם: