אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "וועלוול טשערנין"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
מ הגהה
שורה 2:
'''וועלוול טשערנין''' ({{שפראך-ru|Велвл Чернин}}{{ר}}; געב' 1958, [[מאָסקווע]]) איז אַ [[ייִדיש]]ער [[דיכטער]]. ער האָט פֿאַרענדיקט דעם היסטאָרישן פֿאַקולטעט פֿונעם [[מאָסקווער מלוכה־אוניווערסיטעט]] אויף לאָמאָנאָסאָווס נאָמען, דערנאָך די ייִדיש־גרופּע פֿון די העכערע ליטעראַרישע קורסן בײַם ליטעראַטור־אינסטיטוט אויף גאָרקיס נאָמען אין מאָסקווע. אין די 80ער יאָרן געאַרבעט אין דער רעדאַקציע פֿון „[[סאָוועטיש היימלאַנד]]”, אין 1986 אלס ביילאגע צו דעם זשורנאל איז דערשינען טשערנינס זאמלונג אינטערוויוען "דיִאַלאָגן וועגן דער ייִדישער קולטור אין פססר". געווען אַ ליטעראַטור־קאָנסולטאַנט אין פֿאַרשיידענע ייִדישע טעאַטער־קאָלעקטיוון אין [[ראַטן־פֿאַרבאנד]]. אין יאַנואַר 1990 האט ער [[עליה|עולה]] געווען קיין [[ישׂראל]] און זיך באַזעצט אין [[שומרון]]. אין די לעצטע יאָרן וווינט אינעם [[ייִשובֿ]] [[כפר אלדד]] אין [[מדבר־יהודה]], צום דרום־מזרח פֿון [[ירושלים]].
 
ווי אַ דיכטער האָט וועלוול טשערנין דעביוטירט אין 1983 אין „סאָוועטיש היימלאַנד”. לעבנדיק אין [[פֿסס"ר|פֿססר]] האָט ער זיך געדרוקט אין פֿאַרשיידענע פּעריאָדישע אויסגאַבעס : „ביראָבידזשאַנער שטערן” ([[ביראָבידזשאַן]]), „בײַ זיך” ([[תּל־אָבֿיבֿ]]) א''"א. ''געווען טעטיק אין אומלעגאַלע [[ציוניזם|ציוניסטישע]] גרופּעס אין ראַטן-פֿאַרבאַנד און, צווישן אַנטערש, רעדאַגירט אומלעגאַלע ייִדישע פּעריִאָדישע אויסגאַבעס אויף [[רוסיש]] און אויף ייִדיש.
נאָך דער עליה האָט ער זיך געדרוקט דער עיקר אין ישׂראלדיקע זשורנאַלן און אַלמנאַנאַכן – "[[די גאָלדענע קייט]]", נײַע וועגן”, "[[ירושלימער אַלמאַנאַך]]", „טאָפּלפּונקט” און אַנדערע, ווי אויך אין אויסלענדישע פּעריאָדישע אויסגאַבעס -„[[פֿאָרווערטס]]”, "די פּען", "די גילגולים" א''"אַ.'' פֿאַר זײַן דיכטונג האָט ער באַקומען דוד האָפֿשטיין פּרײַז פֿאַרן יאָר תשנ"ו. עס זײַנען דערשינען פֿינף ייִדישע לידער-זאַמלונגע, ווי אויך אַ צוויי-שפּראַכיקע זאַמלונג (ייִדישע אָריגינאַלן מיט רוסישע איבערזעצונגען) און אַ [[העברעיִש]]ע לידער-זאַמלונג (אָריגינעל־העבריִשע און אויטאָרישע איבערזעצונגען פֿון אָריגינעל־ייִדישע ווערק). באַזונדערע וועלוול טשערנינס לידער זײַנען דערשינען אין איבערזעצונגען אויף אַנדערע שפּראַכן — [[אוקראַיִניש]], [[פֿראַנצויזיש]], [[דײַטש]], [[ענגליש]].''''
 
וועלוול טשערנין האָט איבערגעזעצט אין רוסיש אַ גאַנצע ריי ווערק פֿון ייִדישע פּראָזאַיִדער און דראַמאַטורגן - [[שׁלום־עליכֿם]], אבֿרהם גאָלדפֿאַדען, [[חיים גראַדע]], מיכֿאל פֿעלזנבוים אא. ער אַרבעט אויך אין געביט פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור-פֿאָרשונג (פֿאַרטיידיקט אַ דאָקטאָר־דיסערטאַציע אינעם ייִדיש־צענטער פֿונעם [[בר־אילן אוניװערסיטעט]]), אַרויסגעגעבן אַ גאַנצע ריי אַטיקלען אין [[רוסיש]], [[העברעיִש]], ייִדיש, ענגליש און אוקראיניש וועגן דער שאַפֿונג פֿון [[מענדעלע מוכֿר־ספֿרים]], [[שמעון שמואל פרוג|שׁמעון שׁמואל פֿרוג]], [[חיים נחמן ביאַליק]], [[אורי צבי גרינבערג|אורי צבֿי גרינבערג]], לייב נײַדוס, לייב קוויטקאָ, [[עמנואל קאזאקעוויטש|עמנואל קאַזאַקעוויטש]] און אַנדערע ייִדישע שריפֿטשטעלער.
שורה 22:
* מוּסף (אויף העברעיִש), מאָסקווע, 2007
 
* שלאָס-סמ''''"ך, מאָסקווע, 2010''
 
 
שורה 31:
“Institutionalized Jewish Culture from the 1960s to the mid-1980s”, Jews and Jewish Life in Russia and the Soviet Union (ed. Yaacov Ro’i), Ilford, Essex – Portland, Oregon, 1995, pp. 226 – 236.
 
צוויי שליחי-ציבור: "העשל ראַבינקאָוו און צבי פּרייגערזאָן", [[ירושלימער אַלמאַנאַך]], נומ. 26, ירושלים, תשנ''"ח, זז. 257 – 270.
 
"מרד תוך כריעת ברך: השתקפות ההיסטוריה הלאומית בסיפרות הסובייטית ביידיש בשנים 1960 – 1990", חוליות גיליון 5, אוניברסיטת חיפה, חורף 1999, עמ' 59 - 67.
שורה 59:
«Замкнений сад. Начерк iстроiї єврейської (їдиш) поезiї», Антологiя єврейської поезiї. Українськi переклади з їдишу, (укладачi Велвл Чернiн, Валерiя Богуславска), вид-во «Дух i лiтера», Київ, 2007, сс. 19-62.
 
"נהרות אחרים", רחובות הנהר לאורי צבי גרינברג. מחקרים ותעודות (עורכים אבידב ליפסקר, תמר וולף-מונזון), הוצאת אוניברסיטת בר-אילן, ירושלים, תשנ''"ז/2007, עמ' 201 – 212.
 
“«Колыбелька, в которой спит само великолепие». Лейб Найдус – виртуоз еврейской салонной поэзии”, Музыка идишкайта, Выпуск 3, Москва, изд-во «Memories», 2007, сс. 218-253.
שורה 75:
Песнь Господня на языке чужбины’: Шимон Шмуэль Фруг между русским и идишем», Научные труды по иудаике. Материалы XVII Международной ежегодной конференции по иудаике т. I, Москва, 2010, сс. 407 – 427.
 
"'רק ריבי מאָי' צום ענין מערשפּראַכיקייט ביי מענדעלען", ירושלימער אַלמאַנאַך, ירושלים, תשע''"ב, זז. 352 – 363.
 
«’Для кого я тружусь?’ Взгляды Иегуды Лейба Гордона на языковые проблемы еврейской литературы», Вестник Еврейского Университета N 14 (32), Москва – Иерусалим 2011, cc. 50 – 67.
שורה 89:
"האיש אשר עמד בפרץ: שפת העבר ביצירתו של שמעון שמואל פרוג", Judaica Petropolitana, גיליון 1, עמ' מא - נח, 2013.
 
"וידויו של חזירון - רמזים לטרור סטליניסטי בשירתו של לייב קוויטקו", מורשת ישראל, מס' 10, אוניברסיטת אריאל בשומרון, כסלו תשע''"ד - נובמבר 2013, עמ' 129 - 139.
 
"Усе життя iтимеш через терни": Украинские литераторы-евреи в ХХ веке, Вестник Еврейского Университета, N 15 (33), 2014, cc. 125 - 168.
שורה 108:
אברהם גאָלדפאַדען, פאַנאַטיקער אָדער צוויי קוני-לעמל – Авраам Гольдфаден, «Фанатик или два Куни-Лемеля», Полвека еврейского театра (1876 -1926). Антология еврейской драматургии, Москва, 2003, сс. 23 - 80
 
שלום-עליכם, יקנה''"ז - Шолом-Алейхем, «Якнегоз или большая игра на бирже», Полвека еврейского театра (1876 -1926). Антология еврейской драматургии, Москва, 2003, сс. 81 – 150
 
מיכאל פעלזענבאַום, די שבתדיקע שוועבעלעך – Михаэль Фельзенбаум, Субботние спички, Москва, 2006
שורה 140:
(מיט יע.כאַקינע) «Идиш язык», Языки мира. Германские языки. Кельтские языки, “Academia”, Москва, 2000, сс. 150 – 170.
 
"המבטא העברי של היהודים הקרימצ'אקים", בלשנות עברית, מס' 48, טבת תשס''"א, בר-אילן, רמת גן, עמ' 31 – 38.
 
הסובוטניקים. הרקע ההיסטורי והמצב והנוכחי, אוניברסיטת בר אילן, רמת גן, 2007.