אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "חיים נחמן ביאליק"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 1:
 
[[טעקע:Hayyim Nahman Bialik 1923.jpg|left|thumbקליין|250px|חיים נחמן ביאליק אין 1923]]
[[טעקע:BialikHouse.jpg|left|thumbקליין|250px|ביאליקס הויז אין תל אביב]]
'''חיים נחמן ביאַליק''' (געבוירן אין ראדי, ביי [[זשיטאמיר]] אין [[וואהלין]], [[אוקראינע]] [[י' טבת]] [[ה'תרל"ג]] - אוועק אין [[ווין]] [[כ"א תמוז]] [[ה'תרצ"ד]] ; 9 אין[[9טן יאנואר]] 1873 - 4 אין[[4טן יולי]] 1934) איז געוועזן א [[נאציאנאליזם|נאציאנאלער]] [[דיכטער]]. ער איז געוועזן א גרויסער [[שרייבער]], [[רעדאקטאר]], און א [[איבערזעצער]], וואס האט א סך משפיע געווען אויף די ישראלישע [[קולטור]]. גרויסע [[קאמפאזיטאר]]סן (ווי [[מיקי גבריאלוב]] און [[נורית הירש]]) האבן געמאכט פון א גרויסער טייל פון זיינע [[דיכטונג]]ען [[מעלאדיע]]ס.
 
== ביאגראפיע ==
ביאליק איז געבוירן געווארן אין ראדי ביי [[זשיטאמיר]] אין [[וואהלין]], (היינט [[אוקראינע]]) י' טבת תרל"ג.
אין זיין יוגנט האט ער געלערנט אין [[וואלאזשין|וואלאזשינער]] [[ישיבה]] אונטער דעם [[נצי"ב]]. דארט האט ער געשריבן די [[פאעזיע]] "אל הצפור" אין יאר [[ה'תרנ"א]] (1891). אין זיינע שפעטערע יארן, ביי די צייטן פון די [[משכיל]]ים האט ער [[חוזר בשאלה|פארלאזט]] די [[יידישקייט]]. אין זיין [[דיכטונג]] "על השחיטה" (וואס באשרייבט [[קעשענעוו פאגראם]]) שרייבט ער זייער שארף:
 
שורה 11 ⟵ 13:
* יְמֻגַּר-נָא כִסְאוֹ לָעַד! (זאל פארלענדן ווערן דער צדק אויף אייביק!)
 
א שטיק צייט האט ער געוואוינט אין [[בערלין]], וואו האט אנטייל גענומען אין א געמיינדע פון יידישע שרייבער און פארלעגער ווי [[שמואל יוסף עגנון]], [[שמעון דובנאוו]], [[ישראל איזידאר עליאשעוו|ישראל איזידאר עליאשעוו (בעל־מחשבות)]], [[אורי צבי גרינבערג]], [[יעקב קלאצקין]] (גרינדער פון "אשכול" פארלאג אין בערלין), [[משה קולבאק]], [[שאול טשערניכאווסקי]].
 
אין יאר [[ה'תרס"ט]] (1909), ביי [[די צווייטע עליה|דער צווייטער עליה]], איז ער געקומען צום ערשטנס אין [[ארץ ישראל]], אבער נאר פון [[ה'תרפ"ד]] האט ער זיך באזעצט וווינען אין [[תל אביב]].
 
 
ער איז געווען א גרויסער פארפאסער פון פון עטליכע ביכער, אויך א גרויסער שרייבער אין די לשון קודש'דיגע צייטונען פון די משכילים פון פויליןפוילן און ליטע ווי דער הלבנון, הצופה, ער פלעגט זייער אסאך שפעטן פון די פרומע אידן, ער זיי געהאסט און האט געהאלטן אז זיי זענען שולדיג אוןאין אלעסאלץ שלעכטץ, ספעציעל האט ער געהאט גרויסע מיינונג דיפערענצען מיט די חסידי'שע אידן, פרומע אידן פלעגן זיך דערווייטערן פון זיינע ארטיקלעךארטיקלען.
 
ביאליק איז נפטר געווארן אין ווין, כ"א תמוז תרצ"ד.
 
* א טייל פון זיינע לידער געשריבענע אריגינעל אויף יידיש [http://www.freewebs.com/kerbale/index.htm קאן מען לייענען אויפן אינטערנעט]