|
[[בילד:JudischerKalender-1831_ubt.jpg|left|100px]]
'''הארץ אטאקע''' איז אַן אַקוטע [[wikt:אַקוטע|*]] [[אינפֿאַרקציע]] פֿון [[מיִאָקאַרדיום]] (AMI אָדער, מער געוויינטלעך צווישן [[דאקטאר|דאָקטוירים]], MI) איז אַן ערנצטע, פּלוצעמדיקע האַרצקרענק וואָס איז כּולל פֿאַרשיידענע ניוואָען [[ברוסטקאסטן|ברוסטווייטיק]] אָדער אומבאַקוועמקייט, שוואַכקייט, [[שוויצן]], ניט־גוטקייט, [[ברעכן]] און קרומע האַרצריטמען, און דערפֿירט טייל מאָל צום פֿאַרלירן די [[אונבעוווסט|באַוווּסטזײַן]]. עס קומט פֿאָר ווען דאָס [[בלוט שטרוץ|בלוטשטראָם]] צו אַ טייל [[הארץ|האַרץ]] ווערט איבערגעריסן. דאָס דערפֿירט צום [[טויט]] און [[שראם|פֿאַרשראַמונג]] (scarring) פֿון דאָס האַרצגעוועב אין יענעם אָרט. דער באַווירקטער ראַיאָן קען זײַן אַ גרויסער אָדער אַ קליינער, און דערפֿאַר זײַנען '''האַרצאַטאַקעס''' פֿון פֿאַרשיידענע מדרגות ערנצטקייט, נאָר זיי שטעלן מיט זיך פֿאָר אָפֿטמאָל אַ [[מעדיצין|מעדיצינישן]] נויטפֿאַל וואָס פֿאָדערט אויפֿמערק תּיכּף־ומיד, און דערמיט אַן אַקטיווירונג פֿון דער אָרטיקער גיכער הילף ([[הצלה]], צום בײַשפּיל, אָדער [[911]]).
דער '''אידישער לוח''' איז א [[יערליך|יערליכע]] קאלענדאר וואס האט אין זיך די טעג, מאנאטן און יאר, ווי אויך די [[פרשת השבוע]] און ימים טובים.
עס קען אויך האבן אין זיך יארצייטן, [[דף היומי]], [[חק]], און אנדערע טעגליכע באזירטע שיעורים.
עס זענען געווען צוויי פארמען פון די אידישע לוח, די ערשטע ווען די [[בית המקדש]] איז געשטאנען און עס איז נאך געווען די [[סנהדרין]] און [[ירושלים]] דאן האט מען געמאכט די [[מאנאט|חדשים]] לויט ווען מען האט געזען די נייע [[לבנה]]. שפעטער ווען די [[סנהדרין]] איז בטל געווארן האט מען אנגעהויבן מאכן די לוח לויט די רעכענונג פון די דורךשניטליכע צייט פון איין נייע לבנה צו די אנדערע.
מע שטעלט דעם [[דיִאַגנאָז]] מיט אַ קאָמבינאַציע פֿון דער מעדיצינישער געשיכטע, רעזולטאַטן פֿון [[ע.ק.ג]], און [[הארצענזימען|האַרצענזימען]] (cardiac enzymes). די סאַמע וויכטיקסטע באַהאַנדלונג פֿאַר אַ מיִאָקאַרדיום־אינפֿאַרקט איז צו ווידער אויפֿצועפֿענען די בלוטשטראָם צום האַרץ, דורכן [[טראמבאליז|טראָמבאָליז]] (thrombolysis), דאָס הייסט צעלאָזן די בלוט־[[גליווער|פֿאַרגליווערונג]] אין דער [[ארטעריע|אַרטעריע]] מיט [[ענזים|ענזימען]] (enzymes), אָדער [[אנגיאפלאסטיק|אַנגיאָפּלאַסט]] (angioplasty), וואָס ניצט אַ באַלאָן אויפֿצופּראַלן די אַרטעריע. מע מוז שטרענג אויפֿפּאַסן אויפֿן פּאַציענט אויף אַ ספּעציעלן האַרצאָפּטייל אין [[שפיטאל|שפּיטאָל]] כּדי צו פֿאַרהיטן געוויסע קאָמפּליקאַציעס. מע לייגט אויך אַ טראָפּ אויף צווייטיקע פֿאַרהיטונג (secondary prevention), דאָס הייסט עלימינירן ריזיקעס וואָס קענען דערפֿירן צו ווײַטערדיקע האַרצאַטאַקעס.
די היינטיגע לוח איז דאס וואס מען ''רעכענט'' די באנייעונג פון די לבנה, און איז צום ערשטען מאל באשריבן באריכות דורך די [[רמב"ם]] אין הלכות קידוש החדש.
[[הארץ אטאקע|ליינט ווייטער...]] ▼
די '''אידישע קאלענדאר''' איז א קאלענדאר וואס גייט סיי לויט די [[זון]] און סיי לויט די לבנה, צוליב דעם וואס א [[יאר]] פון די זון איז מער פון 12 לבנה מאנאטן מיט בערך 11 טעג, לייגט מען צו 7 מאנאטן אין א דורכגאנג פון 19 יאר. וואס דורך דעם גלייכט זיך דאס אויס.
וויבאלד דאס אלעס גייט לויט [[ירושלים]] איז די [[ווינטער]] אדער [[זוממער]] לויט די [[צפון|צפונדיגער]] טייל פון די וועלט.
▲[[ הארץאידישער אטאקעלוח|ליינט ווייטער...]]
<!-- נישט מעקן פון דא אין ווייטער!-->
| 