אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אליעזר בן יהודה"

בן יהודה האט געשריבן מאמרים מען זאל רעדן לשון קודש אין דער חרד'ידשער צייטונג [[חבצלת]], אבער אזוי ווי ער האט נישט געקענט דארט ארויס זאגן אלעס וואס ער האלט, ווייל דער ארויסגעבער איז געווען א חרדי האט ער אין יאר תרמ"ה — דריי יאר נאך דעם וואס ער איז ארויף קיין ארץ ישראל - אנגהויבן ארויס געבן זיין אייגענעם צייטונג מיט נאמן [[הצבי]].

 

 

דער יישוב אין ארץ ישראל איז אין יענער צייט געווען - שנת תרמ"ה - רוב פרומע אידן, א קליינער חלק צווישן זיי איז געווען נישט פרומע אדער אינגאנצן פריי, דאס רוב ציבור זענען דאן ארויף ווייל זיי האבן דארט געוואלט אויסלעבן זייערע יארן מיט לערנען תורה, איי פון ווי וועט מען עסן ? קיין גרויסע פארדינסן האט מען דאן נישט געקענט מאכן אין ארץ ישראל, דעריבער איז געווען איינגעפירט אז די מענטשן פון חוץ לארץ האבן געשיקט געלטער פאר זייערע אידישע ברודער. דאס געלד איז געקומען צו א וועד אין ארץ ישראל וואס זיי האבן זיי פארטיילט. ווען עס האט זיך פארמערט נישט פרומע אידן אין ארץ ישראל, האבן זיי אויך געוואלט האבן א חלק וויאזוי צו פארטיילן די געלטער, אבער די פרומע האבן זיי נישט געוואלט. און דעריבער האבן טאקע די פרומע רבנים ווי רבי [[שמואל סאלאנט]] פון די אשכנזים און דער ראשון לציון פון די ספרדים רבי [[רפאל מאיר פאנאזיל]], געהאט גאר א גרויסע השפעה אויף די יהדות אין ארץ ישראל, וויבאלד די געלד איז געקומען צו זיי.