אנא פראנק
אַנעליס מאַרי ("אַנאַ") פֿראַנק ( 12טן יוני 1929 – 31סטן מערץ 1945) איז געווען א יידיש מיידל פון דייטשלאנד וואס האט געשריבן א טאגבוך וועגן דעם מצב אין וואס זי און איר פאמיליע האבן זיך געפונען ווען זיי האבן זיך באהאלטן פון די נאציס אין א בוידעם פון א פארבריק אין אמסטערדאם.
 | |
| אנא פראנק אין בילד פון יאר 1940 | |
| געבורט |
12 יוני 1929 פראנקפורט, וויימאר רעפובליק  |
|---|---|
| טויט |
פעברואר אדער מערץ 1945 (אלט 15) בערגן-בעלזן, נאצי דייטשלאנד |
| מדינה |
 האָלאַנד |
| קבורה ארט |
 דייטשלאנד בערגן-בעלזן, דייטשלאנד |
| פעילות בולטת | טאגבוך פון אנא פראנק (1947) |
| לערנארט |
מאצארט קאלעגיע |
| השקפה דתית | יידענע |
| אונטערשריפט |
 |
|
www | |
  | |
פארן סוף פונעם קריג איז די פאמיליע פאר'מסר'ט און געכאפט געווארן און זי מיט איר פאמיליע זענען פארשיקט געווארן אין אוישוויץ און בערגן-בעלזן, וואו זי און רוב פון איר פאמיליע זענען געשטארבן פון הונגער און מגיפות.
איר פאטער האט איבערגעלעבט די מלחמה און האט זיך צוריק געקערט קיין אמסטערדאם וואו ער האט געפונען אַנא'ס טאגבוך, און האט געדרוקט און פארשפרייט איר טאגבוך אין בוך פארמאט, ביז היינט צוטאגס איז די טאגבוך פון אַן פראנק און אירע איבערזעצונגען אין הונדערטער שפראכן איינע פון די מערסט פארשפרייטע ביכער אין דער געשיכטע פון דער וועלט.
לעבנסגעשיכטע
רעדאַקטירןאַנאַ פראנק איז געבוירן געווארן אין פראנקפורט, דייטשלאנד, דעם 12טן יוני 1929, די צווייטע טאכטער פון איר פאטער אטא היינריך פראנק און איר מוטער עדיט האלענדער.
נאָך דעם וואס די נאַציס האָבן איבערגענומען די מאַכט אין דײַטשלאַנד און האָבן געװינען די מוניציפּאַלע װאַלן אין פֿראַנקפֿורט אין מערץ 1933, איז עדיט מיט די קינדער איבערגעפֿאָרן קײַן אָכן צו איר מוטער. אָטאָ פֿראַנק האָט קורץ שפּעטער באַקומען אן אָנמוט צו שאַפֿן אַ האָלענדישע צװײַג פֿון דער פֿירמע "Opekta" אין אַמסטערדאַם, װאָס ער האָט אָנגענומען. זײַן משפּחה האָט אים נאָכגעפֿאָלגט אַ יאָר שפעטער.
ווען די צווייטע וועלט מלחמה האט אויסגעבראכן אין 1939, האט האלאנד פראקלאמירט נייטראלקייט. פונדעסטוועגן האט נאצי דייטשלאנד אינוואדירט האלאנד און בעלגיע דעם 10טן מיי 1940. האלאנד איז איינגענומען געווארן אין פינף טעג און האט נאכגעגעבן דעם 15טן מיי. גלייך נאך דער דייטשער אינוואזיע האבן זיך אנגעהויבן די גזירות קעגן דעם האלענדישן יידנטום, וואס האט דעמאלסט געציילט 140,000 מענטשן (מיט נאך 30,000 דייטשע פליטים, צווישן זיי די משפחה פון אַן פראנק). ביים סוף פון דער מלחמה זענען געבליבן לעבן נאר 40,000 יידן, וואס די מערהייט פון זיי האבן איבערגעלעבט ווייל זיי זענען באהאלטן געווארן און מ'האט זיי נישט געכאפט. די אנדערע האט מען געשיקט אין קאצעטן אין האלאנד (דער גרעסטער פון זיי איז געווען וועסטערבארק), פון וואס די מערהייט האט מען געשיקט אין באנען צו די טויט לאגערן אין פוילן, וואו זיי זענען אומגעקומען.