דוב בער פון מעזריטש

(אַריבערגעפֿירט פון דוב בער ממעזריטש)

ר' דוב בער פון מעזריטש, באקאנט ביי חסידים אלץ דער מעזריטשער מגיד אדער דער גרויסער מגיד אדער דער רבי ר' בער, האט איבערגענומען דער הנהגה איבער די חסידים נאך דער פטירה פון בעש"ט אין ה'תק"ך-1760. ער איז געבוירן געווארן אין יאהר ה'ת"ס צו זיינע עלטערן אברהם און שרה אין דער שטאט לאָקאַטש, װאָלין. פון אנהייב איז ער גיווען א מלמד און שפעטער געווארן א מגיד אין קאָרעץ און דאָבנאָ. ער האט געפירט די רביסטעווע אין מעזריטש און ראוונע ער איז נסתלק געווארן אין אניפולי י"ט כסלו ה'תקל"ג (1772).

דוב בער פון מעזריטש
געבורט 1704
וואהלין רעדאקטירן דעם פֿאקט ביי וויקידאטן
טויט 15 דעצעמבער 1772 (אלט 68 בערך)
אַנעפּאָליע, פויליש-ליטווישע קאמאנוועלט רעדאקטירן דעם פֿאקט ביי וויקידאטן
קבורה ארט אַנעפּאָליע רעדאקטירן דעם פֿאקט ביי וויקידאטן
פאך רב רעדאקטירן דעם פֿאקט ביי וויקידאטן
אונטערשריפט רעדאקטירן דעם פֿאקט ביי וויקידאטן
רעדאקטירן אין וויקידאטן וואס פארזארגט טייל פון דער אינפארמאציע אין דעם מוסטער

דער מגיד איז געווען גאר גרויס אין נגלה און אין נסתר נאך סאך פאר ער איז געפארן צום הייליגן בעל שם טוב, דער רבי פון קאמארנע פארציילט אז ער האט געקענט זיבען הונדערט ספרים פון קבלה פאר ער איז געווען ביים בעש"ט, אין ספר שבחי בעל שם טוב שטייט, אז ווען ער איז דער ערשטער מאהל געקומען צום בעל שם, האט דער בעל שם טוב געזאגט: עס איז צו מיר געקומען א קאסטן מיט ליכט, איך האב זיי נאר געדארפט אנצינדען.

זיין הנהגה

רעדאַקטירן

אונטער דער הנהגה פון ר' דוב בער איז דער דרך החסידות פארשפרייט געווארן און גאר אסאך גרויסע אידן, רביים און צדיקים האבן זיך באהאפטן צום דעם נייעם דרך. אויך האט ר' דוב בער בפועל אונטערגענומען אקטיוויטעטן אויף צו פארשפרייטן תורת החסידות און ברענגן ווי מער נייע חסידים.

אנדערש ווי זיין רבי דער בעש"ט, וואס פלעגט וואנדערן צווישן די פשוטי המון עם מיט זיין לולקע ציבעך, געפירט מיט זיי געשפרעכן, און געפירט מער א פשטות'דיג התנהגות, איז ר' דוב בער געווען מער אויף אן אופן פון דער טראדיציאנאלער למדן, וועלכער האט געפירט מער אן עליטישער התנהגות. דאס, לויט עטליכע פארשער, האט צוגעגעבן צום פרעסטיזש פון דעם נייעם דרך, און דערביי האט ער געקענט צוען צו זיך למדנים און גאונים אלץ תלמידים.

כאטש ר' דוב בער איז געווען אנגענומען אלץ דער הויפט מנהיג פון דער נייע געמיינדע, זענען ווייניג פון די חשובע תלמידים פון בעש"ט געווארן תלמידים פון ר' דוב בער, כאטש עס איז מסתבר אז זיי זענען על פי רוב געווען בידידות. פון די איינצעלנע וואס זענען יא איבערגעגאנגען איז געווער ר' מנחם נחום מטשערנאביל. עטליכע חשובע תלמידים וואס האבן אליין אנגעהויבן פירן זייער הנהגה, זענען געווען ר' יעקב יוסף מפולנאה בעל "תולדות יעקב יוסף", ר' פנחס מקאריץ, ר' לייב מוכיח מפולנאה, ר' נחמן קוסובער, און נאך.

אין דער תקופה פון ר' דוב בער האט זיך, אינאיינעם מיט דער פארשפרייטונג פון חסידות, אויך געשטארקט דאס התנגדות, וואס איז געווארן אנגעפירט אין שפיץ פון דער ווילנער גאון און דער קהל פון ווילנא. ר' דוב בער האט געשיקט זיינע תלמידים ר' שניאור זלמן מליאדי און ר' מנחם מענדל מוויטעבסק קיין ווילנא אויף זיך צו טרעפן מיט'ן ווילנער גאון און אים ערקלערן אין די ריכטיגקייט פון די וואס גייען אין דעם דרך החסידות. די תלמידים זענען נישט ערלויבט זיך צו טרעפן מיט'ן גאון, און אהיים אן ערפאלג.

אין יאר ה'תקל"ב, איז אויסגערופן געווארן א חרם אנטקעגן חסידים דורך דעם קהל פון ווילנא, עס האט זיך אנגעהויבן א גרויס התנגדות קעגן חסידים, ספעציעל איז דאן גע'רודף'ט געווארן דער הייליגער בארדיטשובער רבי וואס איז דאן נאך געווען רב אין שטאט פינסק, די תלמידים פונעם מגיד האבן נישט געשוויגן און האבן אויסגערועפן א חרם קעגן דעם חרם פון די קהילה פון ווילנא, און ווי עס ווערט דערציילט אין ספר בית רבי האט דאן דער מגיד געזאגט פאר זיינע תלמידים אז וויבאלד זיי האבן עס נישט מקבל געווען באהבה נאר האבן זיך צוריקגעשלאגן מיט א חרם, וועלן זיי פארלירן זייער קאפ, און אייניגע חדשים שפעטע איז דער מגיד נסתלק געווארן אין אניפאלי. און דארט ליגט ער באגראבען.

זיינע תלמידים

רעדאַקטירן
  זעט דעם הויפּט אַרטיקל – תלמידים פון מעזריטשער מגיד


זיין זון איז געווען ר' אברהם המלאך, דער פֿאטער פון ר' שלום שכנא פון פראהבישט, דער פֿאטער פון ר' ישראל פֿון רוזשין.

זיינע ספרים

רעדאַקטירן

פון ר' דוב בער איז נישט געבליבן קיין אייגענע כתבים, אבער זיינע תורות זענען צוזאמגעברענגט געווארן אין די פאלגענדע חיבורים, אפגעשריבן דורך זיינע תלמידים:

אויך ווערן געברענגט פיל פון זיינע תורות אין די ספרים פון זיינע תלמידים.

תלמידים פון בעש"ט

אברהם פאדלוסקער · אברהם פון מעזשביזש · אברהם אבא פון דוביסאר · אברהם אבא פון לובלין · אברהם אבא פון קריבוש · אברהם גרשון פון קיטוב · אברהם שמשון פון ראשקאוו · אהרן פון מעזשביזש · אהרן משרת · אהרן הגדול פון קארלין · אהרן פון קיטוב · אליהו פון סאקאלובקי · אליעזר פון טאמאשפאלי · אלכסנדר סופר · אריה לייב פון שפאלע · בנימין פון זאלאשיץ · ברוך פון מעזשביזש · ברוך פון קאמינקא · גרשון פון פאווליץ · דוב בער פון זאסלאוו · דוב בער פון מעזריטש · דוד פון חאלאדאווקע · דוד פון ליניץ · דוד פון מיקאלייאוו · דוד פון קאלאמייע · דוד פון שאריגראד · דוד היילפרין פון אוסטראה · דוד לייקעס  · דוד מגיד פון טולטשין · דוד פירקוס · זאב פון אליק · זאב וואלף קיצעס · זעליג פון לאטושוב · חיים פון קראסנא · חיים מגיד פון ליניץ · יהודה ליב פון פולנאה · יואל פון פראטהור · יואל פון נעמיראוו · יודל פון טשודנוב · יונה פון אוסטראה · יונה פון פולוצק · יונה פון קאמינקא · יוסף פון דראהאביטש · יוסף פון זורניץ · יוסף פון קאמינקא · יוסף אשכנזי · יוסף יואל פון סטעפאן · יוסף יוזפא פון אוסטראה · יוסף משה פון מעזשביזש · יוסף מלמד פון חמעלניק · יוסף ספראוועדליווער פון פיסטין · יחיאל מיכל פון האראדנע · יחיאל מיכל פון זלאטשאוו · יעקב פון האניפאלי · יעקב פון מעזשביזש · יעקב יוסף פון אוסטראה · יעקב יוסף פון פולנאה · יעקב קאפל חסיד · יצחק פון דראהאביטש · יצחק פון מעזריטש · יצחק דוב מרגליות פון יאזלאוויץ · ישכר בער פון ליובאוויטש · ישכר פון קישינאוו · ישעיהו פון יאנאוו · ישראל חריף פון סאטינאוו · לייב שרה'ס · לייב קעסלער · ליפא פון חמעלניק · מאיר (הגדול) פון פרעמישלאן · מאיר מרגליות פון אוסטראה · מנחם מענדל פון באר · מנחם מענדל פון דוביסאר · מנחם מענדל פון וויטעבסק · מנחם מענדל פון פרעמישלאן · מנחם מענדל פון קאלאמייע · מנחם נחום טווערסקי פון טשערנאביל · מרדכי פון זאסלאוו · משה פון קיטוב · משה פון שאטנאווע · משה פון שדה חדש · משה קעדס · משה שהם פון דאלינא · משה חיים אפרים פון סדילקאוו · נחמן פון האראדענקע · נחמן פון קאסאוו · נטע פון אוורוטש · ניסן כ"ץ פון דווארט · פאלק פון טיטשלניק · פנחס שפירא פון קאריץ · צבי חסיד פון זלאטשאוו · צבי סופר · צבי הערש, זון פונעם בעל שם טוב · צבי הערש פון אוסטראה · צבי הערש פון קאמינקא · שמואל פון קאמינקא · שבתי פון ראשקאוו ·