אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "השכלה"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
מ אור לגוים קלינקט רעליגיעזיש
אין תקציר עריכה
שורה 1:
'''השכלה''' איז געווען א יידישע באוועגונג אין [[אייראפע]] סוף דאס [[18טע י"ה]] אין [[די נייע עפאכע]] וואס האבן געהאלטן אז מען דארף זיך אויפקלערן מיט די [[גוי]]שע [[סביבה]] כדי צו קענען זייערע [[חכמה|חכמות]] און איינאייגענעןאיינעמען זייערע וועלטלעכע ידיעות צו זיין און [[לעכטיגקייט|אור]] ל[[גוי]]ם.
 
דער סאמער ערשטער משכיל ווערט באטראכט ביי זיינע נאכפאלגער אלס א גאון וקדוש און צדיק יסוד עולם {{מקור}} ר' [[משה מענדלסאן]] [[זי"ע]]. וואס ער האט איבערגעטייטשט די גמרא קעגן די דעת פון רוב גדולי ישראל, פארן נישט פאלגן די גדולי ישראל שבימיך איז ער ל"ע געשטראפט געווארן אז זיינע קינדער און איינקלעך האבן זיך גע'שמד'ט <ref>(ר' עקיבא יוסף שלענזינגער אין זיין פי' אויפן צוואות החת"ס)</ref>.
זיינע קינדער און איינקלעך האבן זיך גע'שמד'ט <ref>(ר' עקיבא יוסף שלענזינגער אין זיין פי' אויפן צוואות החת"ס)</ref>.
 
טייל משכילים וואס זענען נעבעך געווארן קאליקע זענען געגעאנען א טריט ווייטער, זעהנדיג ווי דאס אידישער פאלק ליידט אסאך אין גלות ביי די גוים, האבן זיי געהאלטן זיי זאלן זיך מישן מיטן גוי אזוי ארום וועלן זיי נענטער ווערן צום גוי, און די גוים וועלן זיי נישט פיינט האבן. עס וועט זיך אויפהערן דאס אנטסעסמיטיזים.