אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פּאשקעוויל"
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
שורה 1:
[[בילד:Mea_sharim_affiches.jpg|left|thumb|250px|לייג דא א הסבר אויפ'ן בילד]]
'''פּאשקעוויל''' מיינט דערשיינלעכע צעטליך מיט שקר אדער אמת'ע [[לשון הרע]] געצילט צו באשמיצען און פארשעמן איינעם, און עס האט נישט קיין חתימה.
פאשקעוויל רופט מען אין לשון הקודש מיט א [[מליצה]] "פתק אויל", דאס טייטש א נאריש צעטל.
'''פאַשקעוויל''' (''Pasquinade'' פאַסקעווינאדע אין [[איטאליע]]ניש)
==וואס איז דאס א "פאשקעוויל"?==
'''פאַשקעוויל''', איז א פאַרלוימדונג אָדער שפאָט-שריפט, געשריבן מיט אַ ציהל צו פאַרלוימדן אָדער באַשמוצן די עהרע פון אַ געוויסען פערזאָן.
דאָס שפאָט-שריפט פאַשקעוויל, געשריבן אין אַ וויציג'ער אויסשטעל, קען פיל מאָל טראָגן אַ בילדליכע רעפרעזענטאַציע.
"פאַסקעווילאנט" (אין היימיש אידיש: "פאַשקעווילאנט"), ווערט גערופן דער פערפאַסער און אַרויסגעבער פון אַזאַ סאָרט [[שריפט]], וואָס איז, געווענדליך, פובליצירט [[אנאנים|אנאָנים]] אדער [[פסעוודאנים|פסעוודאָנים]].
אין די ערשטע צייטן פון די [[מאדערענע|מאָדערענע]] וועלט, ווען דער באַגריף "פליגבלאַט" און "פלוג-שריפט" האָט נאָך נישט עקזעסטירט, זענען דאָס אויך באצייכנט געווארן אלס "פאַשקעוויל", צוליב וואס די רעפרעזענטאַציע פון די אויסגאַבן זענען געווען אויסגעשטעלט צו בעאיינפלוסן די מאַסן.
==דער נאמען "פאַשקעוויל"==
דער נאמען "פאַשקעוויל" שטאַמט פון אַן אויסגעשניצטע [[סטאטוע|סטאַטוע]], פון זעכצנטן יאר-הונדערט, אין די שטאָט [[רוים]], אונטערן נאמען: '''Pasquino"פאַסקעווינא"'''. דער "פאַסקעווינא" סטאַטוע איז געווען באַדעקט פיל מיט [[עפיגראם|עפיגראָמישע]] שריפטן אין די [[לאטיינישע|לאטיין]] שפראַך.
צוליב אירע עפיגראָמישע שריפטן איז דער סטאַטוע, אין משך פון די צייט, גאָר שנעל פאַרוואַנדלט געוואָרן צו אַ פלאַץ וואו יעדער [[אינדיווידואַל]]ער, וואס האט זיך געוואלט אויסגעבן זיינע [[קריטיק]] קעגן דעם [[פויפסט]] און זיין [[קבינעט|קאַבינעט]], האָט זיך אָפגעשריבן אַ [[פאעט|פאָעט]]ישער עפיגראם און דאָס אָנגעקלעבט אויף דעם "פאַסקעווינע" סטאַטוע. דער מנהג האָט אָנגעהאַלטן יאָרן לאַנג, ביז אין יאר 1870, ווען [[רוים]] און [[איטאליע|איטאַליע]] זענען געוואָרן איינס, דאַן איז דער מנהג גענצלעך בטל געוואָרן.
==דאָס פאַשקעוויל אין די [[חרדי]]שע וועלט==
אין לעצטן יאר הונדערט האָט זיך דער געדאַנק פונעם "פאַשקעוויל" שטאַרק צושפרייט צווישן חרדישן ציבור. די היימישע פאַשקעווילן זענען מיט גאָרנישט אַנדערש. זיי טראָגן געווענדליך דעם זעלבן ציהל; נעמליך צו פאַרלוימדן, אָדער באַשמוצן, רבנים אָדער עסקני ציבור.
==אונטער-וויקי'ס איבער'ן "פאסקעווינא" און "פאשקעוויל"==
[http://de.wikipedia.org/wiki/Pasquill "פאשקעוויל" אינעם דייטשער וויקי]
[http://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A9%D7%A7%D7%95%D7%95%D7%99%D7%9C "פאשקעוויל" אינעם היברעאישן וויקי]
- - -
[http://en.wikipedia.org/wiki/Pasquinade דער "פאסקעווינאדע" אינעם ענגלישן וויקי]
==דרויסנדיגע לינקס איבער "חרדישע פאשקעווילן"==
* פראפעסער מנחם פרידמן: [http://www.biu.ac.il/SOC/so/Haredi_Pashqevil1.pdf אן אויספירליכער באשרייבונג איבער פאשקעווילען און וואנט-מודעות ב"חברה החרדית"] {{PDF}}
* מגן ברושי: [http://www.captain.co.il/hasite/pages/ShArtPE.jhtml?itemNo=712421&contrassID=2&subContrassID=5&sbSubContrassID=0 מנין השנאה? מהאיסיים] - א באשרייבונג אינעם צייטונג "הארץ" איבער פאשקעווילען
* עדי גרסיאל: [http://www.inn.co.il/newspaper.php?id=4853 די ווענט רעדן...] - א באשרייבונג אינעם צייטונג "בשבע" איבער פאשקעווילען
* תמר רותם: [http://news.walla.co.il/?w=//736420 אלה תולדות הפאשקעוויל] - א באשרייבונג אין באתר "וואלה!" איבער די פאשקעווילען
* חיותה דויטש: [http://www.hazofe.co.il/web/katava6.asp?Modul=24&id=39883&Word=&gilayon=2586&mador= עולם הפשקווילים] - באשרייבונג אינעם "הצופה" איבער פאשקעווילען
* [http://news.walla.co.il/?w=/3804/729400 א ווידיאו באשרייבונג איבער פאשקעווילען] - א ווידיאו באשרייבונג, גענומען פון חדשות "HOT", איבער דער אויסשטעלונג פון פאשקעווילען אין מוזיאון ארץ ישראל.
[[קאטעגאריע:סאציאלאגיע]]
|