אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "תענית אסתר"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
מ רובוט מוסיף: es:Ta'anit Esther
אין תקציר עריכה
שורה 1:
'''תענית אסתר''' איז אדער [[ייד|יידישער]]טאג איידער [[פאסט-טאגפורים]]. מען פאַסט אין דער דאטע, [[י"ג אדר]], וואסדער פאַלטטאג אויסאיז אַא טאָג[[פאסט-טאג]], פאַרמען זאגט [[פוריםסליחות]] (און ביי[[קריאת דיהתורה|מ'ליינט]] פאַרפאַנצענע שטעט פאלט דאס אויס צוויי טעג פאַר פורים)[[ויחל]].
 
די [[רמ"א]] פסק'נט אז צו פאסטן תענית אסתר איז נאר א [[מנהג]] און נישט קיין [[חובה]], אנדערש ווי די אנדערע פיר תעניתים פון חז"ל, דעריבער איז מען מער מיקל תענית אסתר און געוויסע הלכות.
דער תענית איז די לייכסטע תענית, און מען איז שנעל מיקל אין איר צו אויספאַסטן.
 
== אפשטאַםמקור ==
די תענית ווערט נישט דערמאנט קלאר און חז"ל, די איינציגע פלאץ וואס עס ווערט דערמאנט איז אנהויב [[מסכת מגילה]] זאגט די גמרא אז 'י"ג זמן קהלה לכל', דער ר"ת זאגט אז דאס גייט ארויף אויף תענית אסתר, וואס דעמאלטס זאמעלט מען זיך איין צו דאווענען צום אייבירשטן און פאסטן, וויבאלד די אידן בימי אחשורוש זענען אויך געווען אנגעוויזן אויף רחמי שמים.
עס איז פאַראַן א מחלוקת צווישן [[שלמה יצחקי|רש"י]] מיט [[רבינו תם]] וואָס איז די סיבה צו פאַסטן אים תענית אסתר.
 
אבער [[רש"י]] לערנט אז די ווערטער 'י"ג זמן קהלה לכל' איז נישט קיין הלכה, דאס ציעט זיך ארויף אויף די געשיכטע פון די מגילה, אז אום י"ג אדר האבן זיך איינגעזאמעלט די אידן זיך צו נוקם זיין אויף די פיינט.
לויט [[רש"י]] און לויט די אויסגעהאַלטענע דעה, איז דאָס לזכר דער טאָג וואָס [[אסתר|אסתר המלכה]] האט באצוווּנגען דעם [[ישראל|פאָלק ישראל]] צו פאַסטן אויף איר, ווייל זי האָט געדאַרפט אַריינגיין בכוח צום קעניג בעטן מבטל זיין די גזירה פון פאַרלענדן כלל ישראל. אַזוי ווי עס שטייט אין [[מגילת אסתר]] (פרק ד' פסוק ט"ז): ''לֵךְ כְּנוֹס אֶת-כָּל-הַיְּהוּדִים הַנִּמְצְאִים בְּשׁוּשָׁן, וְצוּמוּ עָלַי וְאַל-תֹּאכְלוּ וְאַל-תִּשְׁתּוּ שְׁלֹשֶׁת יָמִים לַיְלָה וָיוֹם--גַּם-אֲנִי וְנַעֲרֹתַי, אָצוּם כֵּן; וּבְכֵן אָבוֹא אֶל-הַמֶּלֶךְ, אֲשֶׁר לֹא-כַדָּת, וְכַאֲשֶׁר אָבַדְתִּי, אָבָדְתִּי.'' - און דערפאַר הייסט דער טאג "תענית אסתר".
 
לויטדער רמב"ם - און ווי אזוי עס זעהט אויס פון [[רש"י]] און- לויטהאלטן דיאז אויסגעהאַלטענעתענית דעה,אסתר איזבלויז דאָסא לזכרזכר צו דער טאָג וואָס [[אסתר|אסתר המלכה]] האט באצוווּנגען דעם [[ישראל|פאָלק ישראל]] צו פאַסטן אויף איר, ווייל זי האָט געדאַרפט אַריינגיין בכוח צום קעניג בעטן מבטל זיין די גזירה פון פאַרלענדן כלל ישראל. אַזוי ווי עס שטייט אין [[מגילת אסתר]] (פרק ד' פסוק ט"ז): ''{{דיק|לֵךְ כְּנוֹס אֶת-כָּל-הַיְּהוּדִים הַנִּמְצְאִים בְּשׁוּשָׁן, וְצוּמוּ עָלַי וְאַל-תֹּאכְלוּ וְאַל-תִּשְׁתּוּ שְׁלֹשֶׁת יָמִים לַיְלָה וָיוֹם--גַּם-אֲנִי וְנַעֲרֹתַי, אָצוּם כֵּן; וּבְכֵן אָבוֹא אֶל-הַמֶּלֶךְ, אֲשֶׁר לֹא-כַדָּת, וְכַאֲשֶׁר אָבַדְתִּי, אָבָדְתִּי.''|}} - און דערפאַר הייסט דער טאג "תענית אסתר".
מיט יארן צוריק האט מען געפאַסט טאַקע 3 טעג אין די טעג [[בה"ב]] נאָך פורים, אַזוי ווי אסתר האָט באַפוילן, אבער היינט האבן די חכמים מיקל געווען מען זאל נאר איין טאָג פאסטן.
 
בזמן אסתר האבן די אידן געפאסט אין חודש ניסן, נאר וויבאלד מ'טאר דאך נישט פאסטן און חודש ניסן האט מען עס מתקן א טאג פאר פורים.
 
טייל האלטן גאר אז מרדכי ואסתר האבן עס שוין מתקן געווען ווי מ'זעהט פון די פסוק אין די מגילה, {{דיק|לְקַיֵּם אֵת־יְמֵי הַפֻּרִים הָאֵלֶּה בִּזְמַנֵּיהֶם כַּאֲשֶׁר קִיַּם עֲלֵיהֶם מָרְדֳּכַי הַיְּהוּדִי וְאֶסְתֵּר הַמַּלְכָּה וְכַאֲשֶׁר קִיְּמוּ עַל־נַפְשָׁם וְעַל־זַרְעָם דִּבְרֵי הַצֹּמֹות וְזַעֲקָתָֽם|}}, לויט דעם איז עס א חובה פונקט ווי קריאת מגילה און די אנדערע מצוות היום, אבער רוב [[ראשונים]] האלטן נישט אזוי, און דער [[ר"ן]] איז מסביר אז די ווערטער 'דברי הצמות וזעקתם' מיינט צו זאגן אז פונקט ווי חז"ל האבן געהייסו פאסטן די אנדערע פיר תענתים אלס א זכר פון די [[חורבן בית המקדש]] די זעלבע חויב איז דא צו מקיים זיין די מצוות היום פון פורים אלס א זכר פון די נס פורים.
 
אין [[מסכת סופרים]] שטייט אז די מנהג איז צו פאסטן דריי טאג, נאך פורים, [[מאנטאג]], [[דארנעשטאג]] און מאנטאג, וואס רופט זיך [[בה"ב]], ווייל בזמן אסתר האט מען אויך געפאסט דריי טאג, אבער די [[ב"י]] זאגט אז מיר פאסטן נישט דריי טאג ווייל עס איז אזאך [[שאין הציבור יכולין לעמוד]].
 
{{ייִדישע חגים}}