אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אטאם"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
עלעמענט
פארברייטערט א ביסל
שורה 15:
אין 1777 האט דער [[פראנצויזן|פֿראנצויזישער]] כעמיקער [[אנטואן לאוואזיער]] דעפֿינירט צום ערשטן מאל דעם טערמין ''עלעמענט''. ער האט געזאגט אז אן [[כעמישער עלעמענט|עלעמענט]] איז יעדער גרונטלעכער סובסטאנץ וואס מען קען נישט צעטיילן אין אנדערע סובסטאנצן מיט די מעטאדן פון כעמיע. א סובסטאנץ וואס מען קען יא צעטיילן ווערט גערופן א [[כעמישע פארבינדונג|פארבינדונג]].<ref name="Brief">{{cite web|url=http://www.cerritos.edu/ladkins/a106/a%20brief%20history%20of%20the%20atom.htm|title=A Brief History of the Atom|access-date=2009-11-30|archive-date=2009-12-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20091209032321/http://www.cerritos.edu/ladkins/a106/A%20Brief%20History%20of%20the%20Atom.htm|url-status=dead}}</ref>
 
אין אנהייב1803 ניינצנטןהאט יארהונדערטדער האט[[ענגלאנד|ענגלישער]] פילאסאף [[דזשאן דאלטאן|דזשאן דאלטאָן]] פֿארגעשלאגן אז עלעמענטן זענען קלייטשיקע סאלידע באלן צוזאמענגעשטעלט פון אטאמען. דאלטאן האט געהאלטן אז אלע אטאמען פון א געוויסן עלעמענט האבן דעם זעלבן מאַס. ער האט געטענה׳ט אז פֿארבינדונגען ווען אטאמען פון מער ווי איין עלעמענט ווערן פֿארבונדן. לויט דאלטאן, אין א געוויסער פֿארבינדונג פארבינדן זיך די אטאמען פון דער פארבינדונג׳ס עלעמענטן שטענדיג אין דעם זעלבן אופן. דאלטאָן גענוצט די אטאמישע דעה כדי מסביר צו זיין פארוואס עלעמענטן שטענדיק ווירקן זיך אין פראָפאָרציעס פון [[גאנצע צאל|גאנצע צאלן]]. למשל ס'געפינט זיך צוויי סארטן [[בלעכזויער|בלעכזויערקייטן]]: איינער איז 88.1% [[בלעך]] און 11.9% [[זויערשטאף]] דער צווייטער איז 78.7% בלעך און 21.3% זויערשטאף. דאס מיינט אז ווען מברענט 100 גראם בלעך וועט זיך צוזאמענבונדן אי מיט 13.5 ג. אי מיט 27 ג. זויערשטאף. די פראפארציע פון אט די צוויי נומערס איז 1:2. אזוי געפינט מען אין אלגעמיין און עס איז אנגענומען אלץ חוק אין כעמיע אונטערן נאמען [[חוק פון פילפאך פראפארציעס|חוק פון פילפאך פראָפאָרציעס]] אדער דאלטאנס געזעץ.<ref>Andrew G. van Melsen (1952) From Atomos to Atom. Mineola NY: Dover Publications ISBN 978-0-486-49584-2</ref> נאכדעם איז די אטאמישע טעאריע ברייט אנגענומען געווארן אין וויסנשאפטלעכער וועלט וואו מ'האט גענומען קלערען וועלכע [[פעריאדישע טאבעלע|עלעמענטן]] זענען פאראן און וואס די איז דער שייכות צווישן זיי.
 
== ענטדעקונג פון דעם עלעקטראן ==
גענומען פֿון "https://yi.wikipedia.org/wiki/אטאם"