אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "לשון־רבים"
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
טאַגן: מאביל־רעדאַקטירונג מאביל וועב־רעדאקטירונג |
מ קעפלעך לאזן אויס מיט צווייפינטלעך fix |
||
שורה 5:
אין כמעט אלע שפראכן בייגט מען [[סובסטאנטיוו]]ן צו ווײַזן מערצאל. אויף אסאך שפראכן, כולל יידיש, בייגט מען אויך [[אדיעקטיוו]]ן און [[ווערב]]ן צו ווײַזן מערצאל.
== מערצאל אין יידיש ==
אנדערש ווי רוב שפראכן, אויף יידיש איז פארמירן די מערצאל פון סובסטאנטיוון שטארק קאמפליצירט. ס'איז נישט דא קיין איין כלל, נאר עטלעכע כללים
=== מערצאל מיט -ן אדער -ען ===
ווען א סובסטאנטיוו לאזט אויס מיט א קאנסאנאנט אדער א געדרוקטער וואקאל, נארמאל שאפט מען מערצאל מיט -ן, למשל: אפגרונטן (פון [[אפגרונט]]), מענטשן (פון [[מענטש]]), שולן (פון [[שול]]), שעה'ן (פון [[שעה]]).
אין די פאלגנדע אויסנאם פאלן שאפט מען די מערצאל מיט -ען
*נאך 'מ' אדער 'נ': אטאמען (פון [[אטאם]]), באנען (פון [[באן]])▼
*נאך 'נג' אדער 'נק': לונגען (פון [[לונג]]), שענקען (פון [[שענק]])▼
*נאך א קאנסאנאנט און א 'ל (וואס איז נישט קיין פארקלענערונג)': פֿאקלען (פון [[פאקל]])▼
*נאך א געדרוקטן וואקאל: שאסייען (פון [[שאסיי]])▼
▲* נאך 'מ' אדער 'נ': אטאמען (פון [[אטאם]]), באנען (פון [[באן]])
===מערצאל מיט -ס===▼
▲* נאך 'נג' אדער 'נק': לונגען (פון [[לונג]]), שענקען (פון [[שענק]])
▲* נאך א קאנסאנאנט און א 'ל (וואס איז נישט קיין פארקלענערונג)': פֿאקלען (פון [[פאקל]])
▲* נאך א געדרוקטן וואקאל: שאסייען (פון [[שאסיי]])
▲=== מערצאל מיט -ס ===
מען רעדט אויס דעם מערצאל 'ס' כמעט אזוי ווי א 'ז'. (ענלעך צו ענגליש)
* סובסטאנטיוון וואס לאזן אויס מיט א נישט-געדרוקטן -ע: קעשענעס, פֿראגעס, שולעס
שורה 26:
* משפחה נעמען (אבער זעט אונטן "מערצאל מיט -עס": די וויינבערגס, די רובינס, די ראַפאפארטס
=== מערצאל מיט -עס ===
* ווערטער וואס לאזן אויס -ניק (און באדײַטן מענטשן): כל־בוניקעס, נודניקעס
* געוויסע ווערטער וואס שטאמען פון [[סלאווישע שפראכן]] (אמאל טוישט זיך א וואקאל דערצו): כוליגאַן ← כוליגאַנעס, טשוואק ← טשוועקעס, סטויפ ← סטויפעס
שורה 36:
* חלום ← חלומות, חתונה ← חתונות, מקור ← מקורות
=== מערצאל מיט -עך ===
פארקלענערונגס־ווערטער שאפֿן די מערצאל מיט -עך
אַנדערע ווערטער וואָס לאָזן זיך אויס מיט אַ -ל וועלן שאַפן די מערצאל -ען
שורה 49:
אויף סטאנדארט יידיש וועלן די סובסטאנטיוון זיין אויף מערצאל מיט -ען. שליסלען מיט צעטלען.
=== מערצאל מיט -ער ===
ס'איז נישט דא קיין כלל וועלכע ווערטער שאפן זייער מערצאל מיט -ער, אבער אסאך גאר אלטע ווערטער אין יידיש האבן מערצאל -ער. למשל:
* איי ← אייער, בילד ← בילדער, הונדערט ← הונדערטער, ווײַב ← ווײַבער, קלייד ← קליידער
אפטמאל ענדערט זיך א ← ע, ו ← י, "קורצער חולם" וי ← יי, "לאנגער חולם" וי ← ײַ:
שורה 58 ⟵ 59:
* בוידעם ←ביידעמער, בוים ← ביימער
* הויז ← הײַזער, מויל ← מײַלער
=== מערצאל
=== מערצאל גלייך מיט איינצאל ===
רעכט --> רעכט
== רעפֿערענצן ==
{{רעפליסטע}}
== זעט אויך
* [[מערהייט]]
[[קאַטעגאָריע:גראמאטיק]]
|