אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "יידיש"
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
מאין תקציר עריכה טאַגן: וויזועלער רעדאקטירונג מאביל־רעדאַקטירונג מאביל וועב־רעדאקטירונג |
אין תקציר עריכה טאַגן: צוריקגעשטעלט מאביל־רעדאַקטירונג מאביל וועב־רעדאקטירונג |
||
שורה 1:
[[טעקע:Machzor.jpg|קליין|300px|דער ערשטער יידישער אידיאם]]
'''ייִדיש, אידיש''' אדער '''יודיש''', גערופֿן ביי אידן '''מאַמע לָשון''', איז אַ [[שפּראך|שפּראַך]] װאָס װערט הײַנט גערעדט פֿון ארום 1.5 מיליאָן יידן<ref>[http://yiddish.forward.com/node/655 פּארווערטס]</ref> און באַקאַנט ביי 3,142,560 <ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ydd Yiddish, Eastern]</ref> מענטשן איבער דער װעלט, בעיקר פֿונעם [[אַשכנז|אַשכנזישן]] אָפּשטאַם.
במשך פון
בעת דער [[השכלה]] באוועגונג, אין סוף דעם 18טן יאר הונדערט, האבן יידן פארדייטשט זייער יידיש אין די לענדער וועלכע מען האט גערעדט דייטש, אבער אין [[מזרח אייראפע]] האבן יידן פארגעזעצט זיך צוצוהאלטן צו דער יידישער שפראך.
שורה 8 ⟵ 9:
פֿאַר דער [[צווייטע וועלט מלחמה|צווייטער וועלט-מלחמה]] האָבן אַרום 11 מיליאָן יידן גערעדט יידיש אלס זייער מאַמע-לשון. הײַנט צו טאָג רעדן יידיש אַרום 3 מיליאָן מענטשן, בעיקר אין ארץ [[ישׂראל]] און אין [[אַמעריקע]] - ווען פֿאַר א העלפֿט פֿון זיי איז יידיש די ערשטע שפּראַך. צווישן 60 און 75 פראצענט פון די יידיש-רעדער זיינען פרומע רעליגיעזע יידן{{מקור}}.
די יידישע שפּראַך שטאַמט איבערהויפּט פֿון מיטל [[הויכדייטש]] װאָס מען האָט אַמאָל
דט אין [[אייראָפּע]] (וואָס איז דאן געווען באַקאַנט אַלס אַשכנז), פֿון דער שפּראַך האָט זיך אויך געמאַכט די [[דייטש]]ע שפראַך אָדער אויך באַקאַנט אַלס ניי הויכדויטש. (נישט אַזוי ווי טייל מענטשן מיינען אַז יידיש קומט פֿון [[דייטש]]). א גרויסער טייל פֿון ווערטער אין יידיש קומט פֿון דייטשער אָפֿשטאַמונג, בערך 10% לשון הקודש, און אויך [[סלאווישע שפראכן]]. במשך פון די דורות האט זיך יידיש געטוישט, דאס הייסט די יידן פון איין עק וועלט ווי דייטש האבן נישט גערעדט די זעלבע יידיש ווי ליטע, הײַנט איז דאָס אויסגעמישט פֿון [[העברעאיש]], [[ענגליש]], [[רוסיש]], [[פּויליש]] און אַזוי ווייטער.
|