אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "מאנטיפיארע ווינטמיל"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
געעפנט א נייע בלאט
 
מאין תקציר עריכה
שורה 1:
[[טעקע:Montefiore windmill 2.jpg|קליין|די ווינט מיל]]
איןנאנט צו דער [[ירושלים אלטשטאט|אלט-שטאט ירושלים]] שטייט א פרעכטיגן פיר שטאקיגן [[ווינטמיל]] וואס איז געבויעט געווארן אין יאר 1857, דורך דערדעם לעגענדארערלעגענדארן [[עסקן]], שתדלן און פילאנטראפפֿילאנטראפ שר [[משה מאנטיפיארי|משה מאנטיפיורימאנטיפֿיארע]] ז"ל.
 
== '''היסטאריע''' ==
שר [[משה מאנטיפיארי|משה מאנטיפיורימאנטיפֿיארע]] האט באזוכט זיבן מאל אין [[ארץ ישראל]], ווען ביי יעדעיעדן באזוך האט ער באוויזן נאך עפעס אויפצוטון פאר זיינע אידישע ברידער. ער האט געהאלפן רייניגן דידעם [[כותל|כותל המערבי,]] איבערבויען [[קבר רחל]] און אויפבויען צענדליגע היימישע געגנטער פאר די [[ירושלים|ירושלימ]]'ער אידן.
 
די ירושלימ'ער אידן האבן זיך אין יענעיענער תקופה געפינען אין א שרעקליכע ארעמע צושטאנד, ווואוינענדיג נאר אינעם חומה, אין [[ירושלים אלטשטאט|אלט שטאט]], אונטער די [[טערקיי|טערק]]<nowiki/>ישע מלוכה און אראבישע הערשאפט. עס האט דאן געבוזשעוועט פארשידענע קרענק, און די [[אראבער]] האבן געבעטן אסאך געלט פאר די אידישע דירות.
 
משה מאנטיפיורימאנטיפֿיארע האט צוגעזען די ביטערע מצב און האט געוואלט לינדערן אביסל די דחקות, האט ער נאך שווערע שתדלנות ביי די איסטאנצן געלונגען אפצוקויפן א באדן אינדערויסן פונעם חומה, נישט ווייט פון [[יפו טויער|שער יפו]], וואו ער האט פרובירט אויפצושטעלן א [[שפיטאל]] פאר די קראנקע אידן, אבער ווען די שפיטאל האט זיך נישט אויסגעארבעט האט מען עס פרובירט צו פארוואנדלען אין א אידישע ישוב. ער האט אויפגעבויעט עטליכע דירות וואס איז געווען באשטומט פאר תלמידי חכמים און ארעמלייט, די געגנט איז גערופן געווארן [[משכנות שאננים]].
 
צווישן אנדערע האט רבי משה אויפגעשטעלט א ווינטמיל וועלכע זאל דינען אלס א מקור פון וואו די ירושלימ'ער אידן זאלן קענען מאכן פרנסה.
שורה 15:
אלנפאלס, האט די מיל געדינט פאר עטליכע יאר ביז עס ארויסגעקומען נייע טעכנאלאגיע. מילן האבן אנגעהויבן ארבעטן אויף קוילן. די מיל איז דאן פארנעכלעסיגט און נאכגעלאזט געווארן, פירנדיג עס זאל ארויסגיין פון באניץ און צובראכן ווערן.
 
== '''היינט צוטאגס''' ==
אין לויף פון די יארן איז די מיל עטליכע מאל פארראכטן און צובראכן געווארן. נאכ'ןנאך דער [[זעקסטאגיקע מלחמה|זעקס טאגיגע-טאגיגער מלחמה]] האט מען עס ווידעראמאל באנייט, און עס דינט היינט צוטאגס אלס א [[מוזיי|מוזעאום]]. טראצדעם וואס די מיל האט נישט עכט אויפגעטון איר ציל, דינט עס נאך היינט אלס א סימבאל פון חסד און צדקה.
[[קאַטעגאָריע:ירושלים]]
[[קאַטעגאָריע:אידישע היסטאריע]]