אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "מאנסי"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
←‏ישיבות און קהילות: פארראכן פעלער
טאַגן: מאביל־רעדאַקטירונג מאביל וועב־רעדאקטירונג
מאין תקציר עריכה
שורה 16:
 
== היסטאריע ==
די ערשטע אידן וואס האבן זיך באזעצט אין מאנסי האבן געוואוינט הויפטזעכלעך אין דעם (היינטיגן) [[ספרינג וועלי|ספרינג וואלי]] געגנט, וואס האט זיך בעיקר באזירט אויף יוניאן ראודראד דארט ווי די [[פאפא]] מיידל שולע געפונט זיך היינט צו טאגס, און האט זיך געצויגן דורכן רט. 45 כמעט ביז [[ניו זשערסי]]. די ערשטע שוהל וואס איז אויפגעבויעט געווארן איז קהילת ישראל, אלד נייעק טורנפייק ביים ווינקל פון סאוט מעדיסאן, הארט נעבן דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] [[תלמוד תורה]] און [[מיידל שולע]] קאמפלעקס, און די געגנט וואס ווערט גערעכנט אלס דער צענטער און הארץ פון מאנסי איז דעמאלטס אין יענע יארן נאך געווען טייל פון א גרויסער זומפ וואס האט געהערט צו א געוויסע פארמער וואס האט געוואוינט אין א ביידל וואס איז געשטאנען אויף וואלטער דרייוו.
 
שפעטער ווען די [[ישיבה]] [[תורה ודעת]] האט געעפענט אין מאנסי א פיליאל מיטן נאמען [[בית מדרש עליון]] צוביסלעך האבן זיך אהינגעצויגן מער און מער יידישע משפחות, אבער טראצדעם, דער אויבנדערמאנטער שוהל קהילת ישראל גייט נאך אן ביזן היינטיגן טאג מיט מניינים שבת און אינדערוואכן, און אזוי אויך איז דא נאך עטליכע חרדישע [[בית מדרש|בתי מדרשים]] אין דער געגנט.
 
די ערשטע אידישע איינוואוינערס זענען געווען די תלמידים און איינגעשטעלטע אין [[בית מדרש עליון]], וואס איז געווען געפירט דורך ר' [[שרגא פייוול מענדלאוויטש]] זצ"ל דער לאנג יעריגער מנהל פון תורה ודעת ישיבה אין [[ברוקלין]]. הרב דוב בער גרינבוים, דער איידעם פון רבי פייוול וואס איז דערמאנט פריער האט געעפנט דערדי שטאטישער תלמוד תורה און מיידל שולע "[[ישיבה ד'ספרינג וואלי]]".
 
== מוסדות החינוך ==
שורה 26:
 
== ישיבות און קהילות ==
די גרעסטע חסידישע קהילות אין מאנסי זענען [[וויזשניץ (הויף)|וויזשניץ]] אויף פיליס טערעס, און [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]] אויף מאנסי בולעווארד. די וויזשניצער קהלה וואוינט מערסטנס אין זייער אייגענעם שטעטל "[[כתר, ניו יארק|כתר ווילידזש]]" דרום פון מאנסי, וואס האט א בירגערמייסטער א וויזשניצער חסיד. אנדערע חסידישע קהלות אין מאנסי זענען [[בעלזא]], [[באבוב]], [[ברסלב]], [[סקווירא]], [[קלויזענבורג]], משכנות לאביר יעקב-טאהש, [[תולדות אהרן]], [[יוסף יחיאל מיכל לעבאוויטש|ניקלעשבורגניקאלשבורג]] און [[קאשוי (הויף)|קאשוי]].
 
דערצו איז דא נאך קהילות און רבנים און מאנסי ווי צום ביישפיל: [[שינאווא (הויף)|שינאווע]], [[ראדוויל]], [[קאסאן פארשעי]], [[סאלקא]], רבי [[ר' חיים פלאהר]], [[מכון להוראה]], אבני שלמה וואס האט אויפגעשטעלט רבי [[נתן יוסף מייזעלס]] און [[נייטרא]]. עס איז פאראן דארט אויכעט צוויי באוואסטע ישיבות פאר [[בעל תשובה|בעלי תשובה]] - די ערשטע איז אור שמח, וואו עס לערנען בחורים פון גאנץ אמעריקע און אויכעט פון [[אייראפע]], און די צווייטע איז אור ישראל - א ישיבה פאר [[ארץ ישראל|ארץ - ישראלדיגע]] בחורים (די מערהייט פון זיי זענען פון [[ספרדים|ספרדישן]] אפשטאם).
 
== ציבור'ישע ארגאניזאציעס ==