אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אטאמאנישע אימפעריע"
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
שורה 39:
א גרויסער טייל יידן האבן זיך באשעפטיקט מיט ארבעט וואס איז פארבונדן מיטן ים, ווי למשל [[פארט]] ארבעטער און טרעגער. די קהילה פון [[סלוניקי|סאלאניקע]] איז געווען בארימט מער ווי אלע געמיינדעס צוליב אירע ים־טעטיקייטן; אזוי דער ארטיגער פארט איז געווען געפירט דורך יידן, איז ער געווען פארמאכט שבת און יום טוב, און אויך יעדן טאג א קורצע צייט נאכמיטאג בשעת ווען מען האט געדאווענט [[מנחה]].
דער סולטאן האט געמוטיקט די יידן אויך עוסק זיין אין מסחר, ווייל ער האט געוואלט אנגרייפן די עקאנאמישע סופעריאריטעט פון די אייראפעאישע לענדער.
שורה 51 ⟵ 50:
דער סולטאן [[מוראט דער פערטער]] האט געמאכט נאך הארבער פאר די יידן מער ווי אלע אנדערע אטאמאנישע סולטאנען. דער דאזיקער מצב פון די יידן האט געברענגט א געוויסע עמיגראציע צו די גרענעץ פראווינצן פון דער אימפעריע און אינדרויסן פון דער אימפעריע. אין דעם 18טן יארהונדערט און אין אנהייב 19טן יארהונדערט זענען די יידישע קהילות ווייטער אראפגעגאנגען. טאג טעגלעך האבן די יידן געליטן פון בילבולים, שטייערן, און נאך.
פונעם פערטן יארצענדלינג פונעם [[19טער י"ה|19טן יארהונדערט]] זענען געשען דייטיקע ענדערונגען אין די לעבן און פאליטישן צושטאנד פון די יידן. די יידן האבן געבעטן א נאמינאציע וואס זאל זיין גלייך צו דער פאזיציע פון די גריכישע און ארמענישע פאטריארכן. אין 1836 האט דער סולטאן [[מאהמוט דער צווייטער]] באשטעטיגט די פאזיציע, און דער ערשטער וואס איז געווען באשטימט איזן געווען רבי [[אברהם הלוי]], מיטן טיטל [[חכם באשי]]. ער איז געווען פאראנטווארטלעך אויפן קאפשטייעט און אויך אויף באשטראפן מענטשן פון דער יידישער געמיינדע.
אין דער צווייטער העלפט פונעם 19טן יארהונדערט האבן אויסגעבראכן 40 [[בלוט-בילבול]]ים אין די לענג און ברייט פון דער אימפעריע, אבער די טערקישע הערשאפט האט געשיצט די יידן, ספעציעל דורכן אינטערווענץ פון בריטישן עסקן, סיר [[משה מאנטיפיארי]]
עס ווערט געשאצט אז אין די לעצטע טעג פון דער אימפעריע זענען געווען דארט 375,000 יידן (כולל אין ארץ ישראל).
|