אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דוד בן-גוריון"

'''דוד בן גוריון''' ([[16טן אקטאבער]] [[1886]], תרמ"ז - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]] תשל"ד) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].

בן גוריון איז געבוירן [[י"ז תשרי]] [[ה'תרמ"ז]] (1886) אלס '''''דוד גרין''''' אין פלאנסק, [[פוילן]], דאן א חלק פון צאריסטישן רוסלאנד, צו זיינע עלטערן אביגדור און שיינדל גרין. זיין מוטער איז געשטארבן ווען ער איז אלט געווען צעןצעהן יאר. זיין פאטער איז געווען אן [[אדוואקאט]], און אן ענטוזיאסטישער מיטטיילער אין דער [[חובבי ציון]] ארגאניזאציע.

אין זיין יוגנדיוגנט איז בן גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין דער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן גוריון.

אין 1915 האבן אים די [[טערקיי|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטיהן פארן ציוניזם, צועהרשט אָהן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעהבן צוויי ביכער אין [[יודיש]], (זעה ווײַטער "זיינע ווערק"), וועלכע האט געהאט א שטארקן אפקלאנג באַם אמעריקאנעם יודנטוהם. אין ניו יארק האט ער זיך אנגעטראפן מיט [[פאולא מונווייס]] מיט וועמען ער האט דערנאך חתונה געהאט און געהאט מיט איראיהר דריי קינדער.

אין 1918 האט ער זיך אנגעשלאסןאָנגעשלאסן אין דעם 28'סטער באטאליאן פון דער [[אידישער לעגיאן]] פון דער [[בריטישער ארמיי]]. ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער ערשטער וועלט קריג ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישע]].

אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע געגנערשאפטקעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט דער רעזאלוציע צו גרונדןגרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די '''''[[פאראייניגטע פעלקער]]'''''.

[[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|right|thumb|בן גוריון ביים פארליינען דעם זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]]מיט'ן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרונדן דעם ישראל'ישן ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל|צבא הגנה לישראל (צה"ל)]], און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם אירגון. ווען בעגין האט געברענגט א שיף פול מיט וואפן, דער [[אלטאלענא]], האט בן גוריון באפוילן דאס איבערגעבן פאר'ן ניי געבוירענעם צה"ל. בעגין, וועלכער איז געווען אויפ'ן שיף, האט מסכים געווען איבערצוגעבן אכטציג פראצענט פון די וואפן, און די איבריגע פאר די אצ''ל קעמפער פון ירושלים, דאס איז וויבאלד ישראל האט נאך נישט איינגענומען ירושלים, און איר צוקונפט איז נאך נישט געווען קלאר, און בן גוריון האט באפוילן באמבאדירן דעם שיף, טראץ דעם אפמאך וואס די אצל האט פון פריער געהאט מיטן ארמיי. זעכצן אידישע מיטטיילערמיט-גליהדער פון דעם אירגון זענען אומגעקומען. בעגין אליין איז נישט געשעדיגט געווארן, אבער ער האט דערנאך נאכגעגעבן און אנגעשלאסן זיינע קעמפערס מיט'ן צה"ל.

בן גוריון האט געפירט מדינת ישראל אין די קריטישע תקופה פון דעם זעלבסטשטענדיגקייט קריג, וועלכער האט זיך געצויגן פון [[נובעמבערנאוועמבער]] 1947 ביז [[מרצמארטש]] 1949. נאכ'ן קריג איז ער געווארן אויפגענומען אלץ פרעמיער מיניסטער און געפירט דער מדינה אין אירע יונגע יארן.

אין 1953 האט ער דערקלערט אז ער ציהט זיך ארויס פון דער פרעמיערשאפט זיך צו באזעצן אין [[קיבוץ שדי בוקר]] אין דער [[נגב]]. אין 1955 איז ער אבער צוריקגעקומען צום פרעמיערשאפט און געדינט ביז 1963. ער איז ווייטער פארבליבן פארמישט אין פאליטישע ענינים ביז ער האט זיך אנטזאגט פון דעם אין 1970. זיינע לעצטע יארןיאהרן האט ער פארברענגט אויף זיין קיבוץ, שטודיהרנדיג [[שפינאזא]] און [[בודהיזם]]. ער איז געשטארבן דעם 1טן דעצעמבער, 1973.

* אין די שפעטעשפעהטע ת"ר יאהרן האט ער אינאיינעם מיט [[יצחק בן צבי]] געשאפן און ארויסגעגעבן א דיקעדיקער בוךביך אויף די יודישע שפראך מיטן נאמען '''ארץ ישראל''', וועלכע נעמט ארום די פארגאנגענהייט און געגנווארט פון ארץ ישראל און איהרע איינוואוינער.

* בן גריון אין א רעדע אויף יודיש אין שוועדןשוועהדן אין יאהר 1962 https://www.youtube.com/watch?v=UUQrJakOQCU