אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "סאטמאר (הויף)"
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה |
|||
שורה 1:
{{אנדערע באדייטן|דאס=דאס חסידות|אנדער=די שטאט|זעט=סאטמאר (שטאט)}}
'''סאטמאר''' איז א [[חסידות]] געגרינדעט דורך רבי [[יואל טייטלבוים]], רב אין [[סאטמאר (שטאט)|סאטמאר]], [[זיבנבערגן]]. היינט וואוינען די חסידים בעיקר אין [[וויליאמסבורג]], [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]], און אין דעם סאטמארער שטעטל [[קרית יואל]] אין [[מאנרא]], [[ניו יארק]]
== רבי יואל טייטלבוים ==
{{הויפט ארטיקל|יואל טייטלבוים}}
סאטמאר איז א גרויסע שטאט וואו עס האבן געוואוינט טויזנטער פרומע אידן פון פארשידענע שיכטן און קרייזן אין די יארן נאך דער ערשטער וועלט-מלחמה. אין יאר תרפ"ח איז פלוצלינג נסתלק געווארן דער סאטמארער רב, '''ר' אליעזר דוד גרינוואלד''', דער '''קרן לדוד''', איז דאן ווידער ערוועקט געווארן
== אדמורי"ם ==
רבי [[יואל טייטלבוים]], אן אייניקל פונעם [[משה טייטלבוים (ישמח משה)|ישמח משה]] פון [[איהעל]], דער מייסד פון
[[טעקע:2 satmar rabbes.jpg|קליין|250px| '''די
נאך זיין פטירה האט איבערגענומען די הנהגה זיין
רבי משה טייטלבוים , דער מנהיג פון די סאטמארער מוסדות, איז נסתלק געווארן אום [[כ"ו ניסן]] [[ה'תשס"ו]], און איז נטמן געווארן אינעם אוהל אין קרית יואל.
נאך זיין פטירה
== היסטאריע ==
סאטמאר איז א קהילה אין [[ניו יארק]] וואס איז אויפגעשטעלט געווארן דורך א גרופע אידן ובראשם הר"ר יואל טייטלבוים, דער סאטמארער רבי.
=== קנאות ===
'''סאטמאר'''
סאטמאר'ס פשרה'לאזער וועג אין אידישקייט שטאמט פון דעם דרך פונעם [[חתם סופר]], רבי [[הלל ליכטענשטיין]]
סאטמאר האט באוויזן נאכ'ן קריג אויפצושטעלן אין [[אמעריקע]]
▲סאטמאר'ס פשרה'לאזער וועג אין אידישקייט שטאמט פון דעם דרך פונעם [[חתם סופר]], רבי [[הלל ליכטענשטיין]] אונד די אונגארישע קנאות איברהויפט.
▲סאטמאר האט באוויזן נאכ'ן קריג אין [[אמעריקע]] אויפצושטעלן אן פארצווייגטע נעץ פון מוסדות און ארגעניזאציעס פאר חינוך און געזעגשאפטליכע אינטערעסן וואס זענען היינט צושפרייט איבער דער גארער וועלט. סאטמאר ווערט היינט פאררעכנט פון די סאמע גרעסטע רבי'שע הויפן איבער דער [[וועלט|וועלט.]]
== צדקה וחסד ==
שורה 43:
=== בתי מדרשים ===
====וויליאמסבורג====
▲::::דער ביהמ"ד אויף ראדני סט. איז דער עלטסטער בית המדרש (חוץ דער קליינער בית המדרש אין הויז פון ר' יואל טייטלבוים ערשטער סאטמאר רב, וואס איז עלטער).
▲דער בית המדרש הגדול אויף הופער סטריט וועלכע איז געבויט געווארן תיכף נאך די פטירה פון רבי משה מסאטמאר זי"ע פאר די געברויך פון חסידי מהר"א וועלכע זענען געבליבן בית המדרש'לאז נאכדעם וואס די זאליס האבן איבערגענומען דעם ראדני בית המדרש, איז די גרעסטע ביהמ"ד אין וויליאמסבורג.
אזוי אויך האבן ביידע זייטן עטליכע קלענערע בתי מדרשים אין אלע
====קרית יואל====
:::* 12 גארפילד רד. - דער צענטראלער ביהמ"ד הגדול דקהל יטב לב אין קרית יואל געבויט בשנת תשל"ה דורך די ראשי הקהילה פון סאטמאר, איז באנייט געווארן א׳ סליחות תשל"ח און איז די גרעסטע ביהמ"ד פון סאטמאר איבער
:::* יאר תשע"ז ווערט צום ביהמ"ד צוגעבויט א פליגל אויף צפון זייט, וואו אויפן אונטערשטן שטאק קומט צו 3600 קוואדראט פיס צום היכל התורה לע"נ
::::דער ביהמ"ד פון די זאליס איז אויף 5 גארפילד
אויך בתי מדרשים אין בארא פארק, מאנסי,בלומינגבורג, לייקוואוד, לאנדאן, אנטווערפן, מאנטשעסטער, ירושלים,
=== מוסדות התורה והחינוך ===
שורה 82 ⟵ 81:
:: '''ירושלים-''' זענען די זאלונים די רוב, און טוען פארמאגען די אלטע בניני הקהלה והמוסדות בראש פון זייער רב הגה"צ ר' חיים צבי טייטלבוים בן מהרז"ל, ווי אויך האבען די חסידי חסידי מהר"א א ת"ת כולל מיט א קהלה מיט הונדערטער מעמבערס.
:: '''בני ברק''' זענען רובא דרובא פון חסידי מהר"א. די זאליס האבן אויך געעפנט א קליינטשיגע קהלה.
:: '''
:: לעצטענס האט מען צוגעבויט נאך יודישע געגנטער ווי בלומינגבורג, און לעיקוואד ווי עס אנטוויקעלט זיך נייע קהלות מוסדות פאר די סאטמארער קהלות ומוסדות.
שורה 111 ⟵ 110:
: דער אריגינעלער כולל ייטב לב העכער ביהמ"ד ויואל משה אין קרית ויואל משה אין עזרת תורה געגנט.
: כולל מציונים ויואל משה בהיכל ביהמ"ד הגדול ברך משה אויף רחוב יונה וואו עס הארעווען דארטן קרוב צו 80 לומדים מופלגים על טהרת הקודש. דער רוח החיים איז הרב שמואל זיינוויל פאגעל, וועלכע מאכט זיכער אז עס זאל זיין תמיכה בעתו ובזמנו.
: '''בני ברק'''- כולל עצי חיים בהיכל ביהמ"ד הגדול אין שיכון קרית יואל, ווי אויך אין נאך סאטמארער מקומות איבער
=== קעמפס ===
|