װיקיפּעדיע

אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "ערשטע וועלט-מלחמה"

בלעטערן געשיכטע אינטעראקטיוו
‪פֿריִערדיקע אונטערשײד →‬קומענדיקע אונטערשײד ←
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
וויזועלוויקיטעקסט
אין תקציר עריכה
שורה 41:
== דער מזרחדיקער פראנט ==
דייטשלאנד האט אטאקירט [[רוסלאנד]] טראכטנדיק אז די גרויסע רוסישע מיליטער וועט נישט קענען מאביליזירן ביז זעקס וואכן. למעשה האבן די רוסן זיך מאביליזירט אין צען טעג. די רוסן האבן אטאקירט [[גאליציע]] אין דער [[עסטרייך אונגארישע אימפעריע]] און [[מזרח פרייסן]] אין דייטשלאנד. גאליציע האבן זיי גיך אינוואדירט, אבער אין מזרח זענען זיי געווארן אפגעשטעלט ביים קאמף פון טאנענבערג.
אין מיי 1915 האבן די צענטראלע מעכטןמאכטן אדורכגעבראכן די דרום גרענעצן פון פוילן, און אום 5טן אויגוסט האבן זיי איינגענומען [[ווארשע]], און די רוסן האבן זיך געדארפט צוריקציען פון פוילן. אין [[זימבערגן]] האבן דייטשע קראפטן געהאלפן די עסטרייכער קראפטן ביז אום 6טן דעצעמבער איז [[בוקארעשט]] געפאלן צו די צענטראלע מעכטןמאכטן.
 
איז רוסלאנד האבן די באפעלקערונג דערקעגנט דאס באהאנדלען פון דער מלחמה. נאך דעמאנסטראציעס אין דער הויפטשטאט [[פעטראגראד]] האט דער [[ניקאליי דער צווייטער|צאר ניקאליי]] אבדיקירט אין מערץ 1917.
 
== דרומדיקע פראנטן ==
=== מיטל־מזרח פראנט ===
דער '''מיטלענדישער־ים פֿראנט''', אויך באוואוסט ווי דער דרומדיקער פֿראנט, איז געווען צווישן די [[בריטישע אימפעריע|בריטישע]] און [[רוסלענדישע אימפעריע]]ס פון די '''[[אליאירטע מאכטן]]''' און די [[אטאמאנישע אימפעריע]] (טערקיי) און א מיליטערישע מיסיע פון [[דייטשלאנד]] פון די '''[[צענטראלע מאכטן]]:''' [[האימפריה העות'מאנית]] (טורקיה) ומשלחת צבאית מ[[גרמניה]]. לצד מדינות ההסכמה פעלו כוחות ערבים במסגרת [[המרד הערבי]] בלחימה ב[[חצי האי סיני]] וב[[ארץ ישראל]]. ולאחר [[מהפכת אוקטובר]] ברוסיה גם [[ארמניה|הרפובליקה הארמנית]] הצטרפה למערכה. הלחימה בחזית הים תיכונית החלה ב-[[2 באוקטובר]] [[1914]], פעולות האיבה הסתיימו ב-[[30 באוקטובר]] [[1918]] ותוצאות המלחמה נקבעו ב[[הסכם סוור]] ב-[[10 באוגוסט]] [[1920]]. הלחימה בחזית הדרום הייתה בשטחים נרחבים יותר מבין אלה שבשאר החזיתות וכללו את האזורים הבאים: חצי האי סיני וארץ ישראל, אזור [[מסופוטמיה]], אזור ה[[קווקז]] ואזור [[גליפולי]] במצרי ה[[דרדנלים]].
 
האימפריה העות'מאנית שהצטרפה למעצמות המרכז איימה על ה[[קווקז]] הרוסי, על הקשר הבריטי עם [[הודו]] - "היהלום שבכתר" והמזרח דרך [[תעלת סואץ]] ועל שדות ה[[נפט]] של [[מוסול]] שב[[עיראק]] (מאגרי הנפט ב[[איראן]] וב[[סעודיה]] התגלו רק לאחר מכן). האימפריה העות'ומנית גם חסמה את הים השחור לסחר רוסי, בנוסף לחסימת הים הבלטי על ידי גרמניה. בכך הוטל מצור כלכלי יעיל על סחר החוץ הרוסי שהצטמצם ב-95%. הנמלים היחידים דרכם ניתן היה לשלוח סיוע ממדינות ההסכמה לרוסיה היו ארכנגלסק (קופא שישה חודשים בחורף) וולדיווסטוק המרוחקת 13,000 ק"מ מקווי החזית.
 
== די ים־ארענע ==
שורה 54 ⟵ 60:
 
== נאך דער מלחמה ==
די מלחמה האט אויפגעהערט דעם 11טן נאוועמבער 1918, ווען די צענטראלע מעכטןמאכטן האבן נאכגעגעבן. אזוי ווי בריטאניע און אמעריקע האבן געזיגט דייטשלאנד, האט דייטשלאנד און עסטרייך געמוזט אונטערשרייבן דעם [[ווערסיי אפמאך]]. זיי האבן געדארפט נעמען אחריות פאר דער מלחמה, און מ'האט צעשפאלטן די גרויסער עסטרייך אונגארישע אימפעריע. דייטשלאנד האט געמוזט באצאלן $66.7 מיליאן ווידערגוטמאכונג, וואס זיי האבן געענדיגט צאלן דעם 4טן אקטאבער 2010.
 
== וועבלינקען ==
גענומען פֿון "https://yi.wikipedia.org/wiki/ערשטע_וועלט-מלחמה"