אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "ווילנער גאון"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 1:
[[טעקע:Vilna Gaon portrait.gif|קליין|250px|דער ווילנער גאון]]
'''ווילנער גאון''',רבי '''אליהו בן שלמה זלמן''', אָדערבאוואוסט ווי דער '''ווילנער גאון''','''דער גאון''', '''הגאון החסיד''', אדער '''הגר״א''' (פֿאַר "הגאון רבינו אליהו") ([[ט"ו ניסן]] [[ה'ת"ף]], [[23סטן אפריל]] [[1720]] – [[י"ט תשרי]] [[ה'תקנ"ח]], [[9טן אקטאבער]] [[1797]]) איז געװען א גרויסער [[תלמיד חכם]] און בן־תורה, איינער פֿון די גרעסטע למדנים פֿון די לעצטע יארהונדערטער און דער גרינדער פֿון די [[מתנגדות]] באוועגונג קעגן [[חסידות]]. זייענדיק פון די [[אחרונים]] איז ער אבער געווען א יוצא דופן אין זיין אויטאריטעט צווישן יידן אין זיין צייט און עד־היום.
 
==זיין יוגענטיוגנט==
דער ווילנער גאון איז געבוירן געווארן [[ט"ו ניסן]] [[ה'ת"פ]] לפ"ק, צו זיין פאטער ר' שלמה זלמן קרעמער. (וועלכער האט גע'ירש'נט דעם נאמען פון זייערס א זיידן וועלכאע האט פארמאגט א קראם).
 
וואו ער איז געבוירן איז פאראן א מיינונגס פארשידנהייט. מאנכע היסטאריקער צייכענען אן זיין געבורט ארט אין סולץ, א דערפל נישט ווייט פון [[בריסק]], אין דער ליטוענישע גובערניע. אנדערע האלטן אז זיין געבורט שטאט איז [[ווילנא]].
 
פון אלס גאר יונג קינד האט מען געזען אויף דעם קליינעם אליהו סימנים פון א געטליכערגעטליכן עילו'יש קינד, מיט א געבעטשן מח, וואס כאפט אויף און פארשטייט אלעסאלץ אין דער וועלט. ביי די דעקסזעקס יאר האט ער שוין גע'דרשדרשנ'ט אין דער גרויסער שטאטישער [[בית הכנסת]]. ביי די צען יאר האט שוין קיין מלמד נישט געקענט לערנען מיט אים, איבערשטייגענדיג יעדן וואס איז געקומען מיט אים אין תורה'דיגער בארירונג. {{מקור}}
 
עס איז אנגענומען אז ער האט געלערנט תורה ביים גאון ר' משה מרגליות זצ"ל, דער פערפאסערפארפאסער פונעם ספר [[פני משה]] אויף [[תלמוד ירושלמי]] אין די שטאט [[קיידאן]]. זייענדיג אין א גאר יונגן עלטער ער דארף געטראפן זיין שידוך מיטד דאסמיטן מיידל חנה, די טאטכער פון ר' יודא לייב קיידאנער. {{מקור}}
 
זיין פרוי האט אים גאר ערליך און געטריי באדינט און אלעסאלץ געטאן אז איר מאן זאל קענען בלייבן ביים לערנען אומגעשטערט. עס ווערט דערציילט אז דער גאון האט זיך נישט אריינגעלייגט אין בעט משבת לשבת, נאר עוסק געווען בתורה מיט אן אבנארמאלע התמדה יומם ולילה ממש. {{מקור}}
 
דער גאון האט זיך באזעצט אין ווילנא און דארט געהארעוועט אויף תורה, און זיין נאמען האט זיך צעטראגן איבער דער ליטא אלס א זעלטענער גאון און פוסק, זייענדיג א מאן מיט א גאונישן קאפ, א ברייטן און טיפן פארשטאנד, האבן זיינע קורצע פסקים באקומען אנערקענונג איבעראל.