אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "לונג"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 1:
[[טעקע:3DScience respiratory labeled.jpg|לינקס|קליין|250px|אָטעם־סיסטעם]]
דער '''לונג''' איז דער רעספיראציע [[אָרגאַן]] וואָס ברענגט אַריין די [[זויערשטאף]] פון דער [[לופט]] וואָס מען [[אטעם|אָטעמט]] אַריין אין אַלע [[גלידער]], ביי [[זויגער]]ס און אויך ביי א טייל [[פיש]] און [[פוילע-רוילע]]ס. אויך טוען די לונגען ארויסציען [[קארבאן דיאקסייד]] פונעם בלוט. בעלי חיים מיט א רוקנביין האבן נארמאל צוויי לונגען.
 
מיר אטעמען אלע צווישן 15 און 25 מאל פער מינוט אן טראכטן פאר א מינוט וועגן דעם. און ווען מען איז איבערגעשטרענגט אטעמט מען אפילו שנעלער און נאך אלץ טראכט מען נישט אריין וואס אטעמען מיינט און ווי אזוי דאס ווערט דורכגעפירט. דער צענטראלער ארגאן און אויך דער גרעסטער ארגאן אין דער [[קערפער]], די '''לונגען''', איז דער וואס מאכט אטעמען א מעגליכקייט און איז דער וואס ארבעט עס אויס צו ברענגןברענגען א נוצן פאר דעם מענשטליכן קערפער.
 
די לופט קומט אריין אין נאז אדער דעם מויל, און גייט דורכן [[פארינקס]], [[שטימע קעסטל]], [[לופטרער]] און ווייטער צו די [[בראנכן]], [[בראנכיאלן]] און ענדלעך צו די [[אלוועאלן|לונגען־בלעזלעך]] וואו דער זויערשטאף און קארבאן דיאקסייד ווערן געטוישט.
 
אין קורצן זענען די לונגען א פילטער סיסטעם וועלכע ציט אריין לופט פון אינדרויסן און און שיקט אריין אינעם קערפער נאר [[אקסיגען]] ווען אין דער זעלבער צייט רייניגט דאס אויס דאָס [[בלוט]] פון [[קארבאן דיאקסייד]]. אין דעם ארטיקל וועלן מיר נענטער באטראכטן ווי אזוי די לונגען מאכן זיכער אז דער קערפער באקומט גענוג אקסיגען סופליי און וויאזוי עס ווערט פטור פון [[קארבאן]] דיאקסייד. מיר וועלן באטראכטן פראבלעמען וועלכע קענען אונטער קומען מיט די לונגען און פארוואס מען קען נישט פארהאלטן דעם אטעם. צום לעצט וועלן מיר זען פארוואס מען [[שליקער]]צט און מען [[הוסט]].
שורה 20 ⟵ 22:
ווען לופט גייט אריין אין די רערן ווערט עס אויטאמאטיש צעטיילט צו ביידע לונגען וואו עס גייט אריין ווייטער אין קלענערע רערן ביז עס דעגרייכט טיף אריין אין גאר קליינע זעקלעך וועלכע ווערן גערופן די אלוויעליי און דארט פאסירט די [[כעמיקאל]]ע עקטשעינדזש (אויפטויש) ווי מיר וועלן באלד זען. אקסיגען איז א וויכטיגע סופליי פאר די בלוט וועלכע אפערירט אלע מוסקלן פון דעם קערפער. די [[הארץ]] פאמפט דאס בלוט ארום דעם קערפער און אלע בלוט צירקולירט ארום און ארום דעם קערפער זייער שנעל און קומט צוריק צום הארץ ווען עס ווערט געשיקט צו די לונגען וואו עס נעמט אויף אקסיגען און פליסט צוריק אריין אין הארץ און פון דארט ווייטער ארויס צום גאַנצן קערפער. אבער אין דער זעלבער צייט וועט דאָס בלוט אויך איבערגעבן איר קארבאן דיאקסייד וועלכע זי האט אויפגענומען ארום און ארום דעם קערפער און די לונגען וועלן דאס ארויסשיקן צו די אטמאספערע די נעקסטע מאל ווען עס וועט ארויסבלאזן זיין לופט.
 
אין אנדערע ווערטער איז טייטש אז עס פאסירט א כעמיקאלע עקסטשעינדזש (אויפטויש) יעדעס מאל א טראפן בלוט באגעגענט זיך מיט אקסיגען אין די לונגען. דאָס בלוט נעמט אויף אקסיגען און אין דער זעלבער צייט גיט עס איבער קארבאן דיאקסייד און פלוסט צוריק אריין אין הארץ מיט פרישעפרישן אקסיגען, ריין פון קארבאן דיאקסייד. די כעמיקאלע עקסטשעינדזשטויש פאסירט אין עטליכע מילי סעקונדן ווען אין דער זעלבער צייט זענען די לונגען אויך פארנומען ארויסטראגן די גענוצטע לופט און אריינברענגן פרישע לופט. קומט אויס אז די לונגען זענען פארנומען מאכן אימפארט-עקספארט און טיף אין זייערע ווערהאוזעס ווערט געטאן וויכטיגע ארבעט וואו די נייע שיפמענטס ווערן איבערגעגעבן פאר דעם בלוט און די אלטע סחורה וועלכע קומט צוריק ווערט צוגעגרייט צו עקספארטירט ווערן מיט די נעקסטע שיפמענט.
 
== עס אטעמט זיך ==
שורה 52 ⟵ 54:
פראבלעמען מיט די לונגען זענען איינגעטיילט אין צוויי קאטאגאריעס. די ערשטע איז פראבלעמען מיט די אטעם סיסטעם און די צווייטע איז פראבלעמען פון דעם אקסיגען און קארבאן דיאקסייד עקסטשעינדזש. אסטמא, עמפיסעמא, בראנטשיטיס, און ענליכע פראבלעמען זענען מיט די לופט רערן וועלכע זענען שמעלער, שטייפער, אדער געשוואלן און לאזן נישט די לופט געהעריג דורכגיין. טייל מענטשן ליידן דערפון זייער גאנץ לעבן און באקומען אטאקעס פון צייט צו צייט וועלכע ווערט אויפ'ן ארט באהאנדלט מיט מעדיצין.
 
אנדערע לונגען פראבלעמען זענען ווען די לונגען קענען נישט געהעריג אויפטוישן דידעם אקסיגען מיט דידעם קארבאן דיאקסייד און דער מענטש באקומט נישט גענוג אקסיגען. רויכערן איז זייער שעדליך צו די לונגען וועגן אט די סיבה ווייל די רויך עפעקטירט די אקסיגען וועלכע קומט אריין און גייט שפעטער אריין אין דידעם בלוט.
 
==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}
 
* [http://www.hebrewbooks.org/pagefeed/hebrewbooks_org_29822_13.pdf דאס אטעמען], [[דאס אידישע ליכט]], תשכ"ח
 
[[קאטעגאריע:אברים]]
גענומען פֿון "https://yi.wikipedia.org/wiki/לונג"