אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "יידיש"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
שורה 50:
ייִדיש האָט צװײ גרױסע גרופּעס דיאַלעקטן: דאָס [[מזרחדיקע|מזרח יידיש]] און דאָס [[מערבֿדיקע|מערבֿ ייִדיש]] ייִדיש. ס׳רובֿ הײַנטיקע ייִדיש־רעדערס שטאַמען פֿון מזרח־אײראָפּע און גײן נאָך די מזרחדיקע נוסחאָות אין רײד, בעת די מערבֿדיקע דיאַלעקטן זענען אין גאַנצן אָפּגעשטאָרבן. דאָס מערבֿ ייִדיש טײלט מען אין דרום־מערבֿ, צענטראַל־מערבֿ (צוזאַמען: דאָס דורמדיקע מערבֿ ייִדיש) און צפֿון־מערבֿ דיאַלעקט גרופּעס. מזרח ייִדיש האָט אױך צװײ צװײַגן: [[צפֿון־מזרח ייִדיש]] ("ליטװיש", װאָס שליסט אײַן דאָס "שטאַם־ליטװיש" און [[קורלענדער ייִדיש]]) און די דרומדיקע גרופּע מיט דעם [[דרום־מזרחדיקן ("אוקראַיִנישן") ייִדיש|דרום־מזרח יידיש]] און דעם [[צענטראַלן ("פּױלישן") ייִדיש|צענטראל־מזרח יידיש]]<ref name=Katz79>קאַץ ד (1979) די אינעװײניקסטע קלאסיפיקאציע פון די מערב יידישע דיאלעקטן. ''53סטע יערלעכע ייװאָ קאָנפערענץ, 10-13 נאָװעמבער 1979''</ref><ref name=Katz83>Katz D (1983) Zur Dialektologie des Jiddischen. ''In: W Besch et al (eds) Dialektologie. Ein Handbuch zur deutschen und allgemeinen Dialektforschung'': 1018–1041</ref>.
 
== שרייבן יידישאידיש ==
יידיש איז בעיקר געשריבן געווארן מיט לשון־קודש'דיקע אותיות ([[א"ב]]), אזוי ווי לאדינא און אנדערע שפראכן פון יידן, ווייל דאס איז געווען די שריפט וואס יידן האבן געקענט. לעצטנס האבן אנגעהויבן צו לערנען יידיש פארשוינען וואס קענען נישט קיין יידישע בוכשטאבן{{מקור}}. האט [[ייוו"א]] ערפינדן א סיסטעם פון ראמאניזאציע, ד.ה. אויסלייגן יידיש אויף א [[לאטיינישע שריפט]] אבער זי איז כמעט נישט באנוצט.