אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "קירגיזסטאן"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 10:
| אפיציעלע שפראך = [[קירגיזיש]]
| הויפטשטאט = [[בישקעק]]
| רעגירונג = [[פּאַרליאַמענטאַריפּאַרלאמענטארישע רעפּובליק]]
| ראש מלוכה טיטל = פרעזידענט
| ראש מלוכה = אלמאזבקאלמאזבעק אטמבייבאטאמבאיעוו
| פרעמיער מיניסטער = ז'נטורוזשאַנטארא סאטיבאלדייבסאטיבאלדיעוו
| גרינדונג דאטום = 1991
| פלאך מאס =
שורה 29:
| באמערקונגען =
}}
'''קירגיזסטאַן''' (אין [[קירגיזיש]]: ''Кыргызстан'') איז אַ [[לאנד איינגעשלאסן]] לאַנד אין [[אַזיע|צענטראַל־אַזיע]]. קירגיזסטאַן גרענעצט די מענטשנס רעפובליק פון [[כינע]] אין מזרח, [[קאזאכסטאן]] צו צפון, [[אוזבעקיסטאן]] און [[טאדזשיקיסטאן]] אין דרום־מערב. ביז 1991, קירגיזסטאן איז קירגיזסטאן געווען א טייל פון דערדעם [[סאוועטן פארבאנד]]. און 31טןדעם [[31סטן אויגוסט]] [[1991]], דיהאט דאס שטאַטלאנד באקומען זעלבסטשטענדיקייַטזעלבטשטענדיקײַט. זײַן הױפּטשטאָט איז [[בישקעק]]. 5.1 מיליאָן פּערזאָנען ווױנען אין קירגיזסטאַן, מדינה געמארקן מיט מענטשן ס רעפובליק פון [[כינע]] אין די מזרח, צפון [[קאזאכסטאן]], [[אוזבעקיסטאן]] און [[טאדזשיקיסטאן]] אין די דרום מערב.
 
==היסטאָריע==
דער שטח פון קירגיזיע איז אַנעקסטאַנעקסירט געווארן דורך דידער [[רוסישערוסלענדישע אימפעריע|רוסלענדישער אימפעריע]] אין 1855-1876 ווי טייל פון די קאָנקוועסט פון [[כאַן קאָקנד]]. אונטער דערדעם ראַטן -פֿאַרבאַנד פֿאַרבאַנדאיז זי געווארן אַ סאָוויעטסאָוועטישע [[רעפּובליק]] אין [[1937]] און איר פולמיטן נאָמען איז געווען "קירגיזקירגיזער סאָוויעטסאָוועטישע סאָסיאַליסטסאָציאַליסטישע רעפובליק", ווי גוט ווי אנדערע נעמען זענען "קירגיז ססר" און "קירגיזיע". עס פארדינטהאט זעלבסטשטענדיקייַטבאקומען זיין זעלבטשטענדיקייַט פון דערדעם [[סאוועטן פארבאנד]] אין [[1991]].
 
==געאָגראַפֿיע==
==געאָגראַפי==
[[טעקע:Kyrgyzstan Topography.png|thumbקליין|קליין|רעכטס|175px275px|טאָפּאָגראַפיקטאָפּאָגראַפישע מאַפּע פון קירגיזיע.]]
קירגיזיע איז אַ לאַנדלאַקטלאנד איינגעשלאסן [[לאַנד]] אין [[סענטראַלצענטראַלער אזיע]], מערב פון דעם מענטשן 'סמענטשנס רעפובליק פון [[כינע]]. ווייניקער ווי 1/7א זיבעטל די גרייס פון [[מאנגאליי]], בייַמיט 199,951 קוואַדראַט קילאָמעטערסקילאָמעטער, [1]איז קירגיזיע איז איינער פון די קלענערערקלענערע סענטראַלצענטראַלע אַסיאַןאזיע שטאַטן. די נאציאנאלע טעריטאָריע יקסטענדזבאציט וועגןזיך 900 [[קילאָמעטערסקילאָמעטער]] פון מזרח צו מערב און 410 [[קילאָמעטערס]]קילאָמעטער פון צפון צו דרום. קירגיזיע איז באָרדערדגרענעצט אויף די מזרח און סאָוטהעאַסטדרום דורךמזרח מיט [[כינע]], אויף די צפון דורךמיט קאזאכסטאַן, אויף די מערב דורךמיט אוזבעקיסטאַן און אויף די דרום דורךמיט טאדזשיקיסטאן. די געמארקן מיט וזבעקיסטאַןאוזבעקיסטאַן און טאַדדזשיקיסטאַן אין די פערגהאַנאַ וואַלי זענען גאַנץ שווער. איינער קאַנסאַקוואַנס פון די סטאַליניסט טייל פון סענטראַל אזיע אין פינף רעפּובליקס איז אַז פילע עטניק קירגיז טאָן ניט לעבן אין קירגיזיע. דרייַ ענקלאַוועס, ליגאַלי טייל פון דער טעריטאָריע פון קירגיזיע אָבער דזשיאַגראַפיקליגעגראפיש אראפגענומען דורך עטלעכע קילאָמעטערסקילאָמעטער, האָבן שוין געגרינדעט, צוויי אין וזבעקיסטאַןאוזבעקיסטאַן און איינער אין טאַדזשיקיסטאַן. די טעריין פון קירגיזיע איז דאַמאַנייטאַד דורך די טיאַן שאַן און פּאַמיר באַרג סיסטעמען, וואָס צוזאַמען פאַרנעמען וועגן 65% פון די נאציאנאלע טעריטאָריע. די אַלייַ קייט חלק פון די טיאַן שאַן סיסטעם דאַמאַנייץ די דאָרעמ - מייַרעוודיק קרעסאַנט פון דער מדינה, און, צו דער מזרח, די הויפּט טיאַן שאַן קייט לויפט צוזאמען די גרענעץ צווישן דרום קירגיזיע און טשיינאַ פאר יקסטענדינג ווייַטער מזרח אין טשיינאַ ס קסינדזשיאַנג ויגור אַוטאָנאָמאָוס קאנט. קירגיזיעקירגיזיעס ס דורכשניטלעךדורכשניטלעכע הייך איז 2750 מעטער, ריינדזשינג פון 7439 מעטער בייַ פּיק דזשענגיש טשאָקוסו צו 394 מעטער אין די פערגאַנאַ וואַליטאל לעבן אָש. כּמעט 90% פון דידעם לאַנד ליגט מער ווי 1500 מעטער אויבןהעכער פונעם ים שטאַפּל.
[[טעקע:Bishkek square.jpg|thumbקליין|קוואַדראַט אין בישקעק]]
 
{{אזיע שטאטן}}