אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "קרייצצוג"

די '''קרייצצוגן''' זענען געווען קעמפערישע אקציעס אונטערגענומען דורך [[קריסט]]ליכע [[מדינה|מדינות]] און געשטיצט דורך די [[פויבסט]]ן. די מלחמות זיינען פארגעקומען אין דעם [[מיטל אלטער]] צווישן דעם [[11טער י"ה|11טן י"ה]] און [[13טער י"ה|13טן י"ה]].

 

היינטיגע צייטן טוט מען אויך אנרופען אלגעמיינע קעמפפערס מיטן נאמען "קרייצצוג" אויב זיי פירן מלחמה מיט א צוועק אייננצועמען דעם צווייטן צוליב אידיאלאגישע אדער רעליגיעזע סיבות. ווי צ.ב.ש. [[אמעריקע]]ס מלחמה קעגן [[איראק]] ווערט אנגערופען דורך די קעגנערס אלס: ''בוש'ס פערזענליכע קרייצוג''.

 

נאך די תקופה ווען די [[פראנקרייך|פראנצויזישע]] [[קארל]] [[אימפעריע]] איז אונטערגעגאנגען אין אייראפע צום ענדע פונעם [[9טע י"ה]], און אין די צייט ווען [[קריסט|קריסטענטום]] האט זיך אויסגעשפרייט איבער די גרעניצן פון גארער אייראפע, איז אויסגעקומען אז אן א שיעור קעמפער האבן נישט געהאט וואס צו טאן.

 

ביי ענדע פון [[11טער י"ה|11טן י"ה]] זיינען די קריסטען געווען פארמישט אין א מלחמה מיט די אראבער ארום [[טערקיי]], די מלחמה פירער האבן דאן געבעטן הילף פונעם פויבסט. דער פויבסט'ס ענטפער איז געווען אסאך א גרעסערער אבער זונלאזער, נישט נאר האט ער געשטיצט די מלחמה אין טערקיי, נאר אויך באפוילן צו גיין איינעמען [[ירושלים]]. אזוי האט זיך אנגעהויבן דער ערשטער פון די קרייצוגען.

 

עס זיינען געווען אסאך קרייצוגען, אבער נישט אלע האבן באקומען אפציעלע נומערן וויבאלד זיי זיינען נישט געווען גענוג וויכטיג.

 

די פאלגענדע איז א ליסטע פון די גרויסע קרייצצוגן:

 

נאכדעם ווי די קריסטן האבן געבעטן הילף פון די פויבסטן, האט ער געבעטן די מאסן אין [[ד'תתי"ט]] (1095) צו גיין העלפן אין די פארעם פון די קרייצוגלער אין די מלמחה אנטקעגן די [[טערקיי|טערקן]], ווען די קרייצוגלער האבן שטארק געווונען, זיינען זיי ארויס געגאנגען אויף ירושלים, און האבן איר איינגענומען פון די מוסולמענער הענט אין יאר [[ד'תתנ"ט]] (1099). דורך אויס די מלחמה האבן זיי אויסגע'הרגעט אלע איינווויאנער אויך יידן, און זיי פאברענט אין זייערע [[שול]]ן.

 

([[ד'תתק"ז]] - [[ד'תתק"ט]]) נאך א שטיק צייט פון רעלאטיוו שטילקייט ווען די [[איסלאם|מוסלומענער]] און [[קריסט|קריסטן]] האבן געלעבט גאנץ שיין איינס נעבן צווייטן אין [[ירושלים]], '''בערנארד פון קלערוואקס''' האט גפערעדיגט א נייע '''קרייצוג''' ווען די שטעטל '''אדעסע''' איז געפאלן צו די טערקען. [[פראנקרייך|פרנצויזישע]] און [[דייטש|דייטשע]] ארמייען אונטער '''לואיס די זיבטער''' פון פראנקרייך און '''קאנארד די דריטער''' פון דייטשלאנד, האבן מארשירט קיין [[אזיע]] אין יאר 1147 און האבן נישט צופיל אויספיעט צו טאן, און האבן פאקטיש אויסגעשטעלט צו פארלירן אנדערע '''קרייצוג''' שטעט דורך אן אנייגשטעלטע און דורךגעפאלנע אטאקע אויף [[דמשק]]. ביי די יאר 1149 ביידע פירער האבן זיך צוריקגעקערט צו זייערע וויאינערעטער אנע גרויסע אויפטוען.

 

([[ד'תתקמ"ז]] - [[ד'תתקנ"ב]]) אין 1187 '''סאלאדין''' די סולטאן פון [[מצרים]] האט צוריק גענומען [[ירושלים]] פון די [[קריסטן]]. '''[[פויבסט]] גרעגארי די אכטע''' האט דאן גערופן פאר א '''קרייצוג''' וואס איז געווען אנגעפירט דורך איירופעס זייער וויכטיגע פירערס: '''פיליף די צווייטע''' פון [[פראנקרייך]], '''ריכארד דער ערשטער''' פון [[ענגלאנד]], און '''פרעדריק דער ערשטער'''. פרעדריק האט זיך דערטרינקן אין 1190 איבערלאזנדיג א וואקלדיגע פריינטשאפט צווישען די ענגלישע און פראנצויזן. פיליף האט פארלאזט די קרייצוג און 1191 נאכדעם וואס די קריסטן האבן איינגענומען [[עכו]], די קרייצוג האבן דאן מארשירט [[דרום]] אויף די [[ים הגדול]] בארטענס, ביז זיי זענען אנגעקומען צו ארשוף ווי זיי האבן באזיגט די [[איסלאם|מוסלומענער]]. זיי האבן אבער געליטן פון הונגער און דארשט און האבן נישט געקענט אנהאלטן זייער געווינס. אין 1192 האט ריכארד דערגרייכט אן אפמאך מיט סאלאדין און ער איז דערנאך צוריקגעפארן קיין ענגלאנד. אויפן וועג האט זיך ריכארדס שיף צעבראכן און ער האט זיך געמוזט אפשטעלן אין [[עסטרייך]], אין עסטרייך האט אים זיין פיינט '''דוק לעאפאלד''' געפאנגען און איבערגעגעבן פאר פרעדריקס זון '''הענרי די פינפטע''' און ער איז געהאלטן געווארן פאר א קעניגליכע אויסלייז געלט. ביי 1197 האט הענרי געוואלט אנפאנגן נאך א קרייצוג אבער ער איז קראנק געווארן און געשטארבן פון [[מאלאריא]].

 

די פערטע קרייצוג האט זיך אנגעהויבן ביי [[דער דריטער אינאקענט]] [[פויבסט]] אין יאר [[ד'תתקס"ב]] (1202), מיטן געדאנק צו אטאקטירן די הייליגע לאנד [[ירושלים]] פון די [[איסלאם|מוסלעמענער]] די [[כופר|כופרים]]. אבער די [[ווענעדיג|ווענעדיגע]] האבן פארענדערט דאס ציל פון די קרייצוג, און האבן אריבער צו [[איסטאמבול|קאנסטאנטינאפעל]] (וואס הייסט היינט "איסטאמבול") ווו זיי האבן געפרובט באזעצן א ביזאנטינער אויפן קעניגס שטול. נאך א סעריע פון אויסבראכס, איז קאנסטאנטינאפעל געווארן גערויבט אין יאר [[ד'תתקס"ד]] (1204). די קרייצוג איז דורכגעפאלן, וויל צום ענדע איז זי נישט אנגעקומען אין ארץ ישראל.

 

 

([[ד'תתקע"ב]])

 

([[ד'תתקע"ז]] - [[ד'תתקפ"א]])

 

 

 

 

 

 

 

 

 

פיל יידן זיינען געמארדעט געווארן ביי די קרייצוג אין יאר תתנ"ו. אזעלכע האבן זיך גענומען זייער לעבן אויף [[קידוש השם]], אויך האבן פילע אידן אליינס געשחטן זייערע אייגענע ווייבער און קינדער{{מקור}} כדי זיי זאלן זיך נישט [[שמד|שמד'ן]] צו די קריסטן. דאס איז איינע פון די סיבות וואס מען פירט זיך מיט מנהגי אבלות אין די [[ספירת העומר]], ווייל די קרייצוג האט זיך אנגעפאנגען אין די תקופה.

 

 

 

 

 

{{Link FA|af}}

{{Link FA|eo}}

{{Link FA|ur}}

[[ia:Cruciadas]]

[[id:Perang Salib]]

[[io:Kruco-milito]]

[[is:Krossferðir]]