אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "חמץ"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
מ באט צוגעלייגט: es:Jametz (alimento)
ברכה אויף בדיקת חמץ
שורה 1:
'''חמץ''' איז ווען איינע פון די [[פינף ערליי קערנדליך]] האט צוגערירט [[וואסער]] סיידן עס איז נאך א קערנדיל אדער עס איז שוין [[מעהלמעל]] אויף א וויילע וואס עס קען צוגעקומען צו די מינדעסטע פארמאט עס זאל זויערן דעמאטלסדעמאלסט איז עס חמץ. אט דידאס חמץ טאר מען נישט עסן אדער זיך פארגעניגן אדער האבן אונטער די אייגענטומערשאפט אום [[פסח]].
[[פסח]] טאר מען נישט עסן קיין שום זאך וואס איז דערין אריינגעמישט אפילו א באשטאנדטייל וואס איז געווארן '''חמץ'''.
 
==שיעור חימוץ==
שורה 5 ⟵ 6:
 
==בל יראה ==
[[חמץ]] איז דידער איינציגער איסור אין די תורה וואס נישט נאר מ'טאר עס נישט עסן און הנאה האבן טאר מען אויך עס נישט האבן אין זיין אייגענטומערשאפט. ווי די פסוק זאגט אין [[שמות]] י"ג, ולא יראה לך חמץ ולא יראה לך שאור בכל גבולך.
 
== ביישפילן פון עסנווארג וואס איז חמץ ==
* [[קוכן]] וואס אנטהאלט מעל פון די פינף מינים
* [[ביר]]
* [[לאקשן]]
* [[וויסקי]]
 
==ביעור חמץ==
כדי מ'זאל נישט עובר זיין אויף בל יראה האט די תורה געהייסן אז מ'מוז אויסרוימען אין פארלענדן די חמץ פאר פסח. ווי די פסוק זאגט אין [[שמות]] י"ב אך ביום הראשון תשביתו שאור מבתיכם, [[חז"ל]] זאגן אז די ווארט ראשון איז נישט טייטש "ערשט" וואס דאס וואלט געמיינט דעם ערשטן טאג פסח, נאר ענדערש "פעדערן" "איידער", דאס מיינט "איידער" עס קומט אן פסח זאל מען פארלענדן די חמץ.
שורה 15 ⟵ 23:
 
===בדיקת חמץ===
איידער עס ריקט זיך אן דער [[יום טוב]] [[פסח]], איז די [[הלכה]] אז מ'מוז גוט אויסרייניגן דאס הויז פון יעדעיעדן '''חמץ''', נאכן אויסרייניגן איז מען [[בודק חמץ]]. דאס מיינט, אז מ'דארף אונטערזוכן דאס הויז צום שיין פון א [[ליכט]].
די נאכט פון [[י"ד ניסן]], וואס איז די פאר פסח ביינאכט, גילט דער [[חיוב]] בודק צו זיין דעם [[חמץ]] מיט א [[ליכטל]], וואו אימער עס איז מעגליך געקומען חמץ איבערן יאר אין זיין רשות.
 
די נאכט פון [[י"ד ניסן]], וואס איז פאר פסח ביינאכט, גילט דער [[חיוב]] בודק צו זיין דעם [[חמץ]] מיט א [[ליכטל]], וואו אימער עס איז מעגליך געקומען חמץ איבערן יאר אין זיין רשות. איידער מען הייבט אן די בדיקה מאכט מען די ברכה: '''ברוך אתה ד' אלוקינו מלך העולם, אשר קדשנו במצוותיו וציוונו על ביעור חמץ'''. כאטש די ברכה באציט זיך אויף ביעור חמץ – וואס ווערט געמאכט ערשט צומארגנס – און נישט אויף דער בדיקה, אבער מען מאכט די ברכה ווען מען הייבט אן די מצוה, ווען מען איז בודק. בייטאג מאכט מען נישט קיין ברכה (נאר ס'איז דא פוסקים וואס האלטן אז טאמער מ'האט פארגעסן מאכן די ברכה פארן בודק זיין, זאל מען מאכן די ברכה פארן פארברענען דאס חמץ.<ref>שו"ע אורח חיים סימן תלב</ref>
 
מ'דארף בודק חמץ זיין יעדעס ארט.
אןן*אין די אויטאמאביל
*אין די ביזנעס
*אין בעיסמענטקעלער
*אין [[בוידעם]]
און קעלער
*אין יעדן ווינקעלווינקל אין שטוב.
אין [[בוידעם]]
אין יעדן ווינקעל אין שטוב.
 
===כל חמירא===
אויך דארף מען מבטל זיין די חמץ דאס מיינט מען איז מפקיר דידאס חמץ, די לשון חז"ל איז "ביטול מטעם הפקר", כדי מ'זאל נישט עובר זיין אויף בל יראה אויף די חמץ וואס מ'האט נישט געטראפן בשעת'ן בודק זיין און עס איז געבליבן אומוועלנדיג אונטער די אייגענטומערשאפט.
 
מ'קען נישט מבטל זיין חמץ וואס מ'ווייסט ווי ס'ליגט און מ'פלאנט עס צו ניצן נאך פסח, ווייל עס מוז זיין א ערענסטע הפקר מיטן גאנצן הארץ, חמץ וואס מ'וויל ניצן נאך פסח דארף מען פארקויפן פאר א גוי (זעה ווייטער מכירת חמץ).
שורה 33 ⟵ 42:
 
===שריפץ חמץ===
יעדעס איבערגעבליבןאיבערגעבליבענע חמץ וואס מ'האט אין שטוב ערב פסח, נאכן זמן פון סוף זמן אכילת חמץ, דארף מען מבער זיין פון דער וועלט, דורך פארברענען אדער דורך אן אנדער מיטל. דאסמ'פירט ווערטזיך אנגערופןצו [[שריפתפארברענען דאס חמץ]] נאך פיר שעה'ן פון טאג.
 
 
 
שורה 39 ⟵ 48:
 
==חמץ שעבר עליו הפסח==
חמץ וואס א ייד האט געהאט איבער פסח בלייבט אסור נאך פסח.
 
==משהו חמץ==
שורה 44 ⟵ 54:
==חמץ נוקשה==
 
==זעהזעט אויך==
* [[קטניות]]
* [[געבראקס]]
 
==פריפיזאריש רעזערווירט צו נאשן פון די אלטע ווערסיע==
 
[[פסח]] טאר מען נישט עסן קיין שום זאך וואס איז דערין אריינגעמישט א באשטאנדטייל וואס איז געווארן '''חמץ'''. צי דירעקט אדער אומדירעקט. צי מ'זעט דעם חמץ אדער מ'קען אים גארנישט זען. צי ער איז אן עסנווארג אדער א [[געטראנק]] ווי [[ביר]] אדער [[בראנפען]] וואס איז געמאכט פון אדער עס ליגט דערין [[ווייץ]] אדער [[גערשטן]].
 
איידער עס ריקט זיך אן דער [[יום טוב]] [[פסח]], איז די [[הלכה]] אז מ'מוז גוט אויסרייניגן דאס הויז פון יעדע '''חמץ''', נאכן אויסרייניגן איז מען [[בודק חמץ]]. דאס מיינט, אז מ'דארף אונטערזוכן דאס הויז צום שיין פון א [[ליכט]].
 
== רעפערענצן==
יעדעס איבערגעבליבן חמץ וואס מ'האט אין שטוב ערב פסח, נאכן זמן פון סוף זמן אכילת חמץ, דארף מען מבער זיין פון דער וועלט, דורך פארברענען. דאס ווערט אנגערופן [[שריפת חמץ]].
{{רעפליסטע}}
 
[[קאטעגאריע: פסח]]
גענומען פֿון "https://yi.wikipedia.org/wiki/חמץ"