אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "נילוס"
אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אינטערוויקי (דייטש נאך העברעיש) |
קאטעגאריעס |
||
שורה 10:
==דער נילוס טיילן==
[[בילד:Egypt Nil.jpg|left |ממוזער|250px|דער נילוס אין עגיפטן]]
דער נילוס גייט אריבער דורך [[אוגאַנדע]], [[קעניא]],
די ווארצלען פון דעם בלויען נילוס, האט אפגעדעקט צו דער מאדערנער וועלט, דער בריטישער [[זשיימס ברוס]] אין יאר [[1770]]. אויף דעם ווייסער נילוס ווארצלען איז געווען מחלוקת צווישן הער [[ריטשארד פראנסיס בערטאן]], וואס ער האט געטענהט אז זיין ווארצל אין [[טאנגאנייקע]]-וואסער-איינזאמלונג, און צווישן הער [[זשאן הענינג ספיק]] וואס האט געטענהט אז זיין ווארצל אין [[וויקטאריע]]-וואסער-איינזאמלונג. אין יאר [[1875]] הער [[הענרי מארטאן סטאנלי]] האט באשטימט אז דער טייך ווארצל איז פון וויקטאריע-וואסער-איינזאמלונג, וויל פון טאנגאנייקע-וואסער-איינזאמלונג גייט נישט ארויס א טייך אויף צפון-זייט ריכטונג.
===דער ווייסער נילוס===
כאטשיק אז [[וויקטאריע-וואסער-איינזאמלונג]] גערעכענט צו דעם ווארצל פון נילוס, אבער אויכעט צו וויקטאריע-וואסער-איינזאמלונג גיסן זיך אריין א פאר טייכן. דער לאנגסטער טייך-ארעם גייט ארויס פון ניונגוואו-וואלד (Nyungwe Forest) אין [[רואנדה]]. ער פליסט דורך די טייכן רוקאַראַראַ (Rukarara), מאוואגא (Mwogo), נייבאַראָנגאָ (Nyabarongo) און קאַגעראַ (Kagera) און גיסט זיך אריין אין וויקטאריע-וואסער-איינזאמלונג אין [[
דער ווייסער נילוס גייט ארויס פון וויקטאריע-וואסער-איינזאמלונג אין [[ריפאָן-פאַלן]] (Ripon Falls) לעבן ג'ינג'אַ (Jinja), אוגאנדע, אין א נאמען "וויקטוריע-נילוס". ער פליסט ארום-500 ק"מ צו דער ריכטונג פון [[קיאָגאַ]]-וואסער-איינזאמלונג און פון דארטן צו [[אַלבערט-וואסער-איינזאמלונג]]. נאך זיין ארויסגאנג פון אלבערט-וואסער-איינזאמלונג, באקומט ער דעם נאמען "
===דער בלויער נילוס===
דער בלויער נילוס און דער ווייסער נילוס פאראייניקן זיך אין חאַרטאָם, (סודאן הויפט שטאט) און פון דארטן פליסט דער פאראייניקטער טייך דורך [[עגיפטן]] ביז דעם [[מיטלענדישער ים]]. אין וועג ער פארבינדט זיך מיט דעם עטברה-טייך. דער פארעם פון דעם נילוס-אויסגוס צו דעם
מיט דעם נילוס וואסער, פליסט אויך א באדן-שיכט וואס זאמלט זיך איין אין '''דעלטע''', וועגן דער אפשוואכונג פון דעם טייך-פלוס מאכטיקייט. די אפשווענקונג פאבריצירט אין '''דעלטע''' א פעסטיקע ערד-פלאץ, פרוכטפּערדיקע און גוטע פאר די לאנדווירטשאפט.
90% פון דעם וואסער, און -96% פון דעם באדן-שיכט פון דעם נילוס שטאמען פון
==דער דעמאגראפישע איינפלוס פון דעם נילוס==
שורה 29:
==דער נילוס אין תורה==
[[בילד:ST-Nile-Cairo.jpg|left |ממוזער|250px|
די ערשטע דערשיינונג פון דעם נילוס אין דער תורה איז אין אנהייב [[ספר בראשית]] (פרק ב, פס' י"א-י"ב) דארטן איז דערציילט אויף א טייך וואס דרייט זיך אין עדן, און טרינקט אן דעם גארטן (מ'מיינט צו [[גן עדן]]), לויט דער תורה דערציילונג, דער טייך שיידט זיך אפ אויף פיר טייכן, און איינע פון די טייכן איז דער נילוס - "שם האחד פישון הוא הסבב את כל ארץ החוילה אשר שם הזהב, וזהב הארץ ההיא טוב שם הבדלח ואבן השהם". און [[רש"י]] טייטשט אויפן פלאץ - "פישון, הוא נילוס נהר מצרים ועל שם שמימיו מתרבין ועולין ומשקין את הארץ נקרא פישון כמו ופשו פרשיו. דבר אחר פישון שהוא מגדל פשתן שנאמר בישעיה אצל מצרים ובושו עובדי פשתים".
די קומעדיקע טרעפונג מיט דעם נילוס איז ווען [[פרעה]] גיט צו די יידן זיך באזעצן אין לאנד [[גושן]], וואס ווי זעט אויס זי איז
דאס אנדערע מאל וואס אין איר דעשיינט דעם נילוס איז אין אנהייב פון [[שמות]], ווען [[יוכבד]], [[משה רבנו|משה]]ס מאמע באהאלט אים אין א [[גומא]] קאסטן אין דעם נילוס, און לאזט זיין שוועסטער [[מרים הנביאה|מרים]] צו זיך באהאלטן צווישן די [[טאטראק-פלאנץ]] און אכטונג צו געבען אויף אים.
שורה 51:
בילד:EternalNile.JPG|זומפ אויפן נילוס
</gallery>
==מקורות ==
== הערות ==
<references />
-
[[קאטעגאריע:טייכן]]
[[קאטעגאריע:אפריקע]]
[[HE:נילוס]]
[[en:Nile]]
[[de:Nil]]
[[als:Nil]]
[[am:አባይ ወንዝ (ናይል)]]
| |||