אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "ברוך שפינאזא"

אינהאַלט אויסגעמעקט אינהאַלט צוגעלייגט
אין תקציר עריכה
מאין תקציר עריכה
שורה 1:
'''ברוך שפינאזא''', איז געווען פון די אויסגערופנסטע [[כופרים]] ביי כלל ישראל, וועלכער האט זיך בארימט געמאכט מיט זיין אפענער [[אטעאיזם]]. נאך זיין טופונג צום נוצרישן[[נוצרי]]שן גלויבן האט ער באקומען דעם קריסטליכן נאמען [[בענעדיקט שפינאזא]].
 
שפינאזא איז געבוירן אין [[אמסטערדאם]] אן חודש חשון שצ"ח לפ"ק, צו זיינע עלטערן מיכאל שפינאזא, וועלכער האט געטראגן דעם לאטיינישן נאמען מיגועל שפינאזא.
שורה 5:
זיין פאטער איז געווען אן אפשטאמיגער פון די [[שפאנישע אנוסים]], וועלכע זענען דערנאך אנטלאפן קיין [[פארטוגאל]]. אבער דארט האט זיי אויך נישט אפגעווארט קיין גוטס, ווייל מ'האט זיי דארט געצווינגען זיך צו טויפן, זענען פון דארט אנטלאפן ווייטער קיין [[האלאנד]], און זיך באזעצט אין [[אמסטערדאם]], מיטן ציל צו קענען איינהאלטן אפען א אידיש לעבן.
 
שפינאזא איז געווען א טיפער [[דענקער]] און א [[פיליזאף]]. ער האט ליב געהאט צו לערנען, אבעראון זיין רייץ צו [[חקירה]] און פארשונג האט אים געפירט צו קריגן אפן אויף די אידישע חכמים און זאגאר אויך אויף [[תורה|תורת משה]].
 
זיין מוטער איז געשטארבן ווען שפינאזא איז נאך געווען א יונג קינד. ער איז אויפגעצויגן געווארן ביי זיין פאטער. זיין טאטע איז געווען א רייכער מאגנאט און זיך געציילט פון די חשוב'ע אידן אין אמסטערדאם. שפעטער ווען זיין פאטער איז אויך געשטארבן, האט שפינאזא איבערגעגעבן די גאנצע האנדלונג פאר זיין ברודער און ער האט זיך גענומען מער צו זיינע חקירה און פארש ארבעט, און אנגעהויבן מער מיט זיינע וואולגארישע ארויסטריטן קעגן אלעס הייליג ביי אידן.
שורה 21:
בהסכמת האל יתברך וכל הקהל הקדוש הזה'''
ארור יהיה ביום וארור בלילה, ארור יהיה בשוכבו וארור בקומו, ארור בצאתו וארור בבואו, וה' לא ירצה בכפרתו ותבער בו חמת ה' וקנאתו "ואתם הדבקים בה' אלקיכם חיים כולכם היום"
ואנו מזהירים שאיש אינו רשאי להתקשר עמו בעל פה או בכתב, ולא לעשות לו שום טובה, ולא לשהות עמו תחת קורת גג אחת, ולא לקרוא שום חיבור שעשה או שכתב.
 
דער פאלגענדער כתב פולסא דנורא האט געהאט א מעכטיגן אפקלאנג. שפינאזא האט זיך געמוזט אוועקציען פון דארט. ער האט זיך אריבערגעצויגן קיין רעגנשבורג, ווייטער אראפצו אין האלאנד. און האט זיך אפגעגעבן מיט שלייפן טעלעסקאפן און אפטיקס.